По почетокот на руската агресија врз Украина, во февруари 2022 година, Западот одреди неколку таканаречени црвени линии кои требаше да обезбедат војната да не се прошири надвор од границите на Украина. Досега многу од нив се прегазени, а некои ќе бидат многу скоро.
Една од тие „црвени линии“ кои засега се одржуваат беше барањето на Киев НАТО да воведе зона на забранети летови над Украина и нејзиното спроведување да го вршат борбени авиони на членките на НАТО.
Наместо тоа, западните сојузници почнаа да ја снабдуваат Украина со најсовремени противвоздушни системи кои требаше да ги запрат руските напади со крстаречки и балистички ракети.
Да не беше замрзнувањето на американската помош предизвикана од MAGA републиканците во Претставничкиот дом, овој пристап ќе беше доста ефективен. Прекинот на снабдувањето со наведувани ракети земја-воздух ги ослаби украинските одбранбени сили, а во последните неколку месеци руските напади повторно станаа смртоносни. Но, тоа ќе биде запрено многу брзо со нови испораки.
Една од „црвените линии“ не толку одамна беше испораката на тенкови. Берлин цврсто одбиваше не само да ги испорача тенковите Leopard 2, туку и ги спречи другите да ги испорачаат.
Под сè посилен притисок, Берлин конечно се согласи само под услов Вашингтон, исто така, да испорача и Abrams тенкови. На крајот, во Украина беа испорачани текови Leopard, Abrams и британски Challengeri 2. Русите не само што успешно ги запреа, туку и ги уништија повеќето, па целата таа тензија всушност беше непотребна.
Берлин сè уште цврсто одбива да ги испорача крстосувачките проектили Taurus. Ова е најновата „црвена линија“ на канцеларот Олаф Шолц. Иако Франција и Обединетото Кралство одамна испорачуваат крстосувачки ракети Storm Shadow/SCALP EG.
Тешко е да се каже што точно го спречува Шолц да ја одобри пратката на Taurus. Коалициските партнери се за. Дури и опозициските демохристијани се за. Против тоа е само германската јавност. Во април, анкетите покажаа дека само 37% од Германците се за испраќање на Taurus. Додуша, ова е значително зголемување во однос на 28% во март.
До неодамна, канцеларот Шолц го имаше оправдувањето за неиспраќањето на Taurus со одбивањето на американскиот претседател Бајден да испрати понапредни балистички ракети MGM-140 А Army Tactical Missile System Ukrajini (попознат како ATACMS) во Украина.
Сепак, на 12 март Бајден тајно одобри испраќање на ракети М39А1 Block I со дострел од 300 километри како дел од пакетот воена помош вреден 300 милиони долари.
Ракетите сигурно ѝ биле испорачани на Украина уште пред тој датум, бидејќи првиот напад на воздухопловната база Џанкој на окупираниот Крим се случил веќе на 17 април.
Со оглед на тоа дека базата е оддалечена 165 километри од бојното поле, Русите мислеле дека е безбедна. Украински извори тврдат дека осум ATCMS биле лансирани во воздухопловната база Џанкој, а четири во воздухопловната база Гвардејское.
Со оглед на максималниот домет од 300 километри, ниту еден руски воен објект на Крим повеќе не е безбеден. Дотолку порано, бидејќи новите пакети американска помош за Украина ќе вклучуваат и десетици нови балистички ракети М39А1 Block I.
Ќе се премине уште една „црвена линија“ кога во Украина ќе пристигнат првите повеќенаменски борбени авиони F-16. А тоа би можело да се случи многу брзо - веќе на 5 мај.
Ако му се верува на портпаролот на украинските воздухопловни сили Илија Џевлаш. Иако Украинците уште од самиот почеток на руската агресија бараат западни борбени авиони, таквата можност изгледаше недостижна.
Па, тоа ќе се случи за неколку дена. Друга работа е колку F-16 навистина ќе влијае на текот на војната. Главно поради фактот што доаѓаат обучени да носат многу западно оружје и што е многу лесно да се вметне потребниот софтвер во борбените компјутери за да се прилагодат за употреба на нови. Секако, сосема друго прашање е колку украинските пилоти успеале да ги совладаат сите борбени способности на F-16.
Медиумите ја споменуваат можноста Украина по F-16 да ги добие шведскиот Грипен и францускиот Mirage 2000. Сепак, тоа сè уште не е официјално потврдено, иако испораката на Мираж 2000 е поверојатна од испораката на Gripen.
Иако испораките на оружје, особено оние со долг дострел, беа „црвени линии“, уште подебела „црвена линија“ беше одлуката да не се користи западно оружје против цели во Русија.
Сосема разбирливо, бидејќи испораките веќе го предизвикуваа гневот на Москва. Сепак, и тоа може да се промени многу брзо. Британскиот министер за надворешни работи (и поранешен премиер) Дејвид Камерон изјави за Reuters на 3 мај дека Обединетото Кралство ќе ѝ обезбеди на Украина дополнителни три милијарди фунти помош.
Згора на тоа, тој додаде дека не гледа зошто Украина ќе има некакви ограничувања за употреба на британско оружје и муниција на територијата на Русија.
Со други зборови, министерот Камерон ја овластил украинската војска да напаѓа цели во самата Русија, да речеме, со крстосувачки ракети Storm Shadow.
„Украина го има тоа право. Додека Русија напаѓа внатре во Украина, разбирливо е зошто Украина треба да ја обезбеди својата одбрана“, рече тој стоејќи пред катедралата Свети Михаил во Киев.
Таков драматичен пресврт на британската политика веројатно се случи поради фактот што руската армија почна да ги гаѓа украинските градови со севернокорејски балистички ракети.
Првиот таков напад се случи на 2 јануари во Харков. Користена е балистичката ракета Hwasong -11. Се разбира, кога првата британска (или француска) крстосувачка ракета ќе погоди нешто во Русија, ќе има цунами на закани од Москва, вклучително и закани за нуклеарна одмазда. Но, тоа е она што го слушавме во последните две години.
Сепак, одлуката на Лондон не е ни приближно значајна како повиците на францускиот претседател Макрон да испрати војници во Украина.
Во интервју за The Economist на 29 април, Макрон уште еднаш потврди дека не може да се исклучи испраќањето на западните воени сили во Украина. Овој многу опасен потег Макрон го оправдува со стратешката цел да се спречи руска победа.
Тој вели: „Ако Русија победи во Украина, нема да има безбедност во Европа“. Кој може да се преправа дека Русија ќе застане таму? Каква ќе биде безбедноста за другите соседни земји, Молдавија, Романија, Полска, Литванија и други?“
Во интервјуто, Макрон исто така тврди дека има поддршка од многу сојузници. Само што не прецизираше кои.
Макрон дури и не објасни што ќе прават француските војници во Украина. Уште во февруари, по првата изјава на Макрон за испраќање војници во Украина, францускиот министер за надворешни работи Стефан Сежурне рече во парламентот: „Мораме да размислиме за нови активности за поддршка на Украина. Тие мора да одговорат на многу специфични потреби, особено мислам на деминирање, сајбер одбрана, производство на оружје на лице место, на украинска територија“.
Некои украински медиуми отидоа голем чекор понатаму и тврдеа дека Киев многу повеќе би сакал Французите да го преземат надзорот и заштитата на границата меѓу Украина и Белорусија. На овој начин, големите украински сили би биле ослободени и би можеле да бидат прераспоредени на бојното поле.
Иако идејата за испраќање француски и европски војници во Украина засега се чини недостижна, пред помалку од 24 месеци се чинеше идејата дека украинските воздухопловни сили ќе имаат F-16 и балистички ракети способни да погодат цели на оддалеченост од 300 километри. И дека британските крстосувачки ракети би можеле да гаѓаат цели во Русија.
Ако француските и европските војници одат во Украина, дали тоа ќе ја претвори војната во Украина во светска војна? Или тоа е последната опција да се убеди Путин дека Западот нема да му дозволи да победи?
