Русија во средата соопшти дека Украина се обидела да го убие рускиот претседател Владимир Путин во напад со беспилотно летало врз Кремљ, тврдење што Украина брзо го демантираше.
Но, дури и Киев да не стои зад наводниот напад, се верува дека Путин би можел да го искористи инцидентот за ескалација на војната во Украина.
На социјалните мрежи почнаа да кружат снимки на кои се гледа како објектот експлодира над Кремљ. Руската влада објави соопштение во кое се вели дека нејзините воени служби уништиле два нападни беспилотни летала во, како што рече, „планиран терористички напад и обид за атентат врз претседателот“.
Украинскиот лидер Володимир Зеленски набрзо негираше вмешаност во тој инцидент.
Не само што многу луѓе веруваат дека Украина не стои зад нападите, туку има и гласини дека нападите со беспилотни летала можеби биле оркестрирани од самата Русија. Без разлика на вистината, се верува дека Путин би можел да го искористи наводниот напад како оправдување за зголемување на руските воени напори во Украина, пишува Newsweek.
„Не е јасно од каде потекнуваат овие беспилотни летала - ако воопшто беа тоа“, изјави Марк Н. Кац, од Школата за политика „Џорџ Мејсон Шар“, за Newsweek.
„Дури и да беа вооружени, можноста за точно одредување на локацијата на Путин во комплексот на Кремљ беше прилично мала“.
Пред инцидентот во средата, руските државни медиуми минатата недела објавија за други беспилотни летала пронајдени во близина на Москва, вклучително и еден наводно натоварен со експлозив.
По минатонеделните извештаи, пензионираниот мајор на американската армија Џон Спенсер изјави за Newsweek дека смета дека би било „голема лоша услуга за Украинците да ја нападнат Москва и да го охрабрат руското население да ја поддржи војната во Украина“.
Спенсер наведува дека овие дронови можеле да бидат испратени од поединци или групи во Русија кои се противат на војната во Украина. Од друга страна, Гај Мекардл, главен уредник на Извештајот на силите за специјални операции (SOFREP), вели дека минатонеделните извештаи звучат како „типична руска пропаганда“.
Михаил Касјанов, поранешен премиер на Русија, кој сега е жесток критичар на Путин, изјави за британскиот Канал 4 вести дека тврдењата за обид за атентат со дрон се пропаганда што ја користи руската влада „за зајакнување на режимот“.
Кац наведува дека Кремљ би можел да го искористи овој наводен обид за атентат на Путин како причина за одмазда и напад врз украинското раководство. Кремљ веќе ја навести оваа можност. „Русија го задржува правото да преземе контрамерки каде и кога ќе смета дека е потребно.
Највисоките руски функционери веќе повикаа на одмазда. Вјачеслав Володин, претседател на Долниот дом на рускиот парламент, на Телеграма рече дека „ќе бара употреба на оружје што може да го запре и уништи терористичкиот режим во Киев“.
Дмитриј Медведев, поранешен претседател на Русија и актуелен заменик претседател на рускиот Совет за безбедност, исто така повика на акција. „По денешниот терористички напад не остануваат други опции освен физичката елиминација на Зеленски и неговата клика.
Дејвид Силбеј, вонреден професор по историја во Корнел, рече дека не ја отфрла идејата дека Украина можела да се обиде да го уништи Путин со дронови. Тој наведува дека нападите со беспилотни летала не се невообичаени во војувањето и потсетува дека веќе имало неколку обиди за атентат на Зеленски за време на оваа инвазија.
Сепак, тој наведува дека овој инцидент би можел да биде уште еден пример за „операција со лажно знаме“ која би била искористена како изговор за да се оправда некаква ескалација. Каква ескалација може да биде тоа?
„Атентат на Зеленски? Тие веќе го пробаа тоа. Нуклеарно оружје? Сè уште важи истата логика на нуклеарно одвраќање. Масовно стратешко бомбардирање на украинските градови? Тоа е потенцијално веројатно“, рече тој и додаде дека не знае дали Русија има капацитет за такво нешто.
Кац, од друга страна, наведува дека рускиот одговор би можел да биде многу подиректен.
„Очајниот Путин можеби се надева дека нокаут на Зеленски можеби е најдобрата надеж на Русија за предизвикување политички хаос во Украина и поткопување на нејзините воени напори“.
Институтот за проучување на војната (ISW) укажа на некои работи што може да укажат дека Русија го организирала споменатиот напад.
Русија веројатно го организираше овој напад во обид да ја приближи војната до руската домашна публика и да постави услови за поширока социјална мобилизација. Неколку индикатори сугерираат дека пучот бил внатрешно воден и намерно изведен, според ISW во новата анализа.
Русите ги зајакнаа домашните капацитети за противвоздушна одбрана, вклучително и во самата Москва, така што е многу малку веројатно дека два беспилотни летала би можеле да навлезат во повеќе слоеви на противвоздушната одбрана пред да бидат соборени директно над срцето на Кремљ.
Геолокацирани слики од јануари 2023 година покажуваат дека руските власти распоредуваат системи за воздушна одбрана „Панцир“ во близина на Москва за да создадат прстени за воздушна одбрана околу градот. Напад кој во овие околности би довел до напад врз самиот Кремљ би бил голем срам за Русија.
Непосредниот, кохерентен и координиран одговор на Кремљ на инцидентот сугерира дека нападот бил внатрешно подготвен на таков начин што неговите планирани политички ефекти го надминуваат неговиот срам. Кремљ веднаш ја обвини Украина за извршување на терористичкиот напад, а официјалните руски одговори брзо се согласија со обвинението.
Доколку нападот со беспилотно летало не бил организиран внатрешно, би било изненадување, пишува ISW. Во тој случај, првичниот одговор од Русија би бил помалку организиран бидејќи руските официјални лица би се обиделе да создадат кохерентен наратив и да ги неутрализираат реторичките импликации од јасниот срам што би предизвикал таков напад. Кремљ не реагираше кохерентно и навремено на други воени понижувања што ги направи, вклучително и падот на Балаклија и Керсон.
Брзата и кохерентна презентација на официјалниот руски наратив околу нападот сугерира дека Русија го организирала овој инцидент во непосредна близина на празникот Денот на победата 9 мај за да ја прикаже војната како егзистенцијална за својата домашна публика. Кремљ би можел да го искористи овој напад за да го оправда или откажувањето или дополнителното скратување на прославата на 9 мај.
ISW претходно оцени дека Русија користи низа мерки за да ја обликува војната во Украина како егзистенцијална криза и закана за руската домашна публика и да се подготви за поширока социјална мобилизација.
