Таканаречениот Пилтдаунски човек претставува археолошко откритие на остатоци од череп и вилица ископани во 1912 година од гробница во Пилтдаун, село во источниот дел на Сасекс. Биле претставени како „алката што недостасува“ - врската помеѓу човекот и мајмунот и како фосил дотогаш непознат за науката. Светот бил воодушевен.
Во откритието тогаш биле најдени дел од череп, неколку заби и вилица, а остатоците дури добиле и латинско име - Eoanthropus dawsoni.
Била направена и реконструкција на тоа како изгледал черепот кога би бил цел, а согласно неговиот изглед потоа реконструкција била направена и за целиот праисториски човек Eoanthropus dawsoni.
Проблем? Станувало збор за измама. Не постоела алката што недостасува, барем не во Сасекс. Пилтдаунскиот човек воопшто не бил вистински.
Научниците веднаш го ставиле во прашање ова откритие. Но, за него се расправало и дебатирало со децении, а никој со сигурност не можел ниту да го оспори, ниту да го потврди.
Така, археолошкото откритие останало контроверзно сѐ до 1953 година кога благодарение на новата технологија дефинитивно било прогласено за измама. Се покажало дека станува збор за долна вилица од орангутан и череп од современ човек.
Се претпоставува дека измамата за Пилтдаунскиот човек ја смислил „пронаоѓачот“ Чарлс Досон, геолог аматер и адвокат кој бил меѓу членовите на експедицијата која го „открила“ овој фосил. Токму тој собрал неколку угледни научници за да ги проучат остатоците кои ги пронашол. Починал во 1916 година, многу пред ова негово откритие да биде побиено.
„Пилтдаунската измама“ е веројатно најпозната во археолошкиот свет. Расправиите за ова откритие траеле дури 41 година, а иако Досон бил главниот осомничен, неговата одговорност никогаш со сигурност не била докажана.
Биле предложени уште неколкумина како можни творци на измамата, а меѓу нив дури и познатиот писател сер Артиур Конан Дојл, но сѐ до денес не се знае кој го организирал сето тоа.
