
Состојбата во Tesla е несомнено лоша. Продажбата опаѓа. Профитот опаѓа, како и вредноста на нејзините акции. Постојано се одржуваат протести пред салоните на Tesla. Cybertruck не помина како што се очекуваше. Ситуацијата е всушност многу полоша, пишува CNN.
Падот од 71% на нето добивката што неодамна беше објавен можеби беше засенет од најавата на извршниот директор Илон Маск дека ќе се повлече од своите контроверзни должности во Одделот за владина ефикасност (DOGE). Но, падот е само еден показател за сериозните финансиски проблеми кај производителот на електрични возила, проблеми предизвикани од пад на продажбата (за прв пат во историјата на компанијата) и пад на цената на електричните возила.
Главниот проблем кај Tesla е недостатокот на профит. Подлабок поглед на финансискиот извештај за првиот квартал покажува дека Tesla губи пари од она што треба да биде нејзина примарна цел - продажба на автомобили.
Успеа да оствари профит од 409 милиони долари во првиот квартал благодарение на продажбата на 595 милиони долари регулаторни кредити на други производители на автомобили. Но, ако администрацијата на Трамп продолжи со своите планови, Tesla би можело да се збогува со тие регулаторни кредити кои сè уште ја држат во црно.
Се соочува и со потенцијално зголемување на трошоците од царините што администрацијата на Трамп ги разгледува за увезени автоделови, за кои самиот Маск рече дека би можеле да бидат значителни, иако помалку отколку за некои конкуренти.
Продажбата опаѓа делумно поради зголемената конкуренција, особено во Кина. Tesla бележи пад на продажбата и во Европа и во Кина, дури и додека вкупната продажба на електрични возила расте на тие клучни пазари. Наскоро ќе го изгуби своето прво место во глобалната продажба на електрични возила од кинескиот производител BYD.
Но, Tesla е погодена и од политичкиот активизам на Маск - од неговата вклученост во DOGE до неговата поддршка за крајно десничарските партии низ целиот свет, како што е германската AfD. Дури и некои од поддржувачите на Tesla на Волстрит веруваат дека штетата врз брендот би можела да биде долготрајна. Маск ја отфрла идејата дека компанијата е во сериозни финансиски проблеми: „Поминавме низ многу кризи во текот на годините и бевме на работ на колапс најмалку десетина пати. Ова не е такво време. Не сме на работ на колапс, ниту блиску. Постојат предизвици и очекувам веројатно да има непредвидени пречки оваа година, но останувам исклучително оптимист за иднината на компанијата.“
Она за што Маск не зборуваше, сепак, е дека администрацијата на Трамп сака да ги укине федералните регулативи за емисии што ги фаворизираат производителите на електрични возила.
Исто така, сака да го укине правото на Калифорнија и осум други американски држави да бараат регулативи за емисии што се построги од федералните стандарди, што би го оневозможило продавањето возила на бензин до 2035 година. Без строги регулативи за емисии на федерално и државно ниво, нема да има продажба на регулаторни кредити.
Продажбата на овие федерални и државни кредити беше исклучително профитабилна за Tesla, генерирајќи 8,4 милијарди долари приходи само од почетокот на 2021 година. Тие пари практично отидоа директно во профит.
Во поголемиот дел од својата историја, Tesla се потпираше на продажба на овие кредити бидејќи губеше пари од своите автомобили и соларни производи. Но, од вториот квартал на 2021 година, таа беше профитабилна секој квартал, дури и без продажба на кредити - сè до овој последен квартал.
Клучната маржа на профит на компанијата исто така се намалува. Маржата беше 12,5% во најновиот квартал, што е намалување од максимумот од 30% во првиот квартал на 2022 година. Последниот пат кога Tesla имаше маржа на профит толку ниска беше на почетокот на 2012 година, кога компанијата продаваше само 5.600 автомобили годишно.

Маржа на профит од 30% во 2022 година ја направи Tesla најпрофитабилна компанија за автомобили во САД, иако сè уште продаваше значително помалку возила од General Motors, Ford или Stellantis.
Благодарение на комбинацијата од здрава добивка и раст на продажбата на Tesla помеѓу 37% и 87% годишно, акциите скокнаа. Тоа ја направи Tesla убедливо највредната компанија за автомобили во светот, а Маск најбогатиот човек.
Но, продажбата нагло падна минатата година, што го означува првиот годишен пад во историјата на компанијата. Тоа делумно се должи на растечката конкуренција од други производители на електрични возила, особено во Кина, а делумно на реакцијата од клиентите кои се налутија на сè поконзервативните и контроверзни политички ставови на Маск.
Дури и оние кои сè уште се оптимисти за акциите на Tesla веруваат дека брендот е трајно оштетен, но веруваат дека компанијата ќе има корист од воведувањето на „роботакси“ кои треба да овозможат возење без возач.
Министерството за транспорт во четвртокот им даде поттик на напорите на Tesla за автономно возење кога објави „рамка за автоматизирани возила“, која вклучува „отстранување на непотребните регулаторни бариери“ и овозможување на комерцијално воведување на автоматизирани возила.
Инвеститорите го сфатија ова како уште еден знак дека администрацијата на Трамп презема чекори за да ѝ помогне на Tesla, со што акциите пораснаа за 10% во петокот. Но, рамката не е гаранција за успех во просторот за автономно возење.
Маск вели дека услугата, заедно со воведувањето на хуманоидни роботи за кои се очекува да работат во фабриките на Tesla подоцна оваа година, ќе ја направат Tesla повредна од следните пет највредни компании во светот заедно. Многумина сè уште веруваат во визијата на Маск за иднината, дури и ако се помалку оптимисти во врска со временската рамка.
Џин Манстер, управен партнер во Deepwater Asset Management, го припишува намалувањето на маржата на профит делумно на пониската продажба, а делумно на зголемувањето на трошоците за истражување и развој за 250 милиони долари.
„Ова беше тешка година, но Tesla всушност се подготвува за пробив следната година“, изјави Манстер за CNN. Тој се согласува со визијата на Маск дека Tesla е добро позиционирана да профитира од преземањето на голем дел од пазарот за транспорт по нарачка.

Но, General Motors неодамна се откажа од сопствената понуда на роботакси откако заклучи дека „значајното време и ресурси потребни за развој на бизнисот, на сè поконкурентен пазар на роботакси“, не го поддржуваат деловниот модел.
Ford, исто така, во голема мера се откажа од развој на автономни возила откако заклучи дека нема да биде профитабилен во блиска иднина.
„Профитабилните целосно автономни возила во голем обем се сè уште далеку“, рече извршниот директор на Ford, Џим Фарли.
И Маск ветува роботакси на Tesla во рок од една година - и најмалку шест години. Дури и тој признава дека компанијата не ги исполнила претходните предвидувања за „целосно автономна“ временска рамка. Кога ги објави своите најнови планови за роботакси во октомври, тој призна: „Јас сум малку оптимист во врска со временската рамка“.