Основачот на WikiLeaks, Џулијан Асанж, денеска се појави во јавноста за прв пат откако беше пуштен од британски затвор кога ќе поднесе докази до Комисијата за правни прашања и човекови права на Парламентарното собрание на Советот на Европа (PACE) во Стразбур.
Ова доаѓа откако PACE објави извештај за неговиот случај, во кој се заклучува дека Асанж е политички затвореник и ја повика ОК да истражи дали бил подложен на нехумано постапување.
„Преминот од држење во затвор со максимална безбедност до зборување овде е голем и длабок, искуството да се биде изолиран во мала ќелија е тешко да се пренесе. Тоа ти го одзема чувството за себе“, започна тој.
„Сè уште не сум сосема способен да зборувам за она што го доживеав, тешката борба да останам жив“, додаде тој.
„Изолацијата си зеде данок и се обидувам да закрепнам од тоа. Сериозноста на ситуацијата ме поттикна директно да ви се обратам. Изминав долг пат и буквално и преносно. Пред расправата сакам да се заблагодарам на комисијата за резолуцијата која посочи дека моето затворање е опасен преседан“, рече тој.
„Ниту една од тие изјави, резолуции, извештаи, протести и хуманитарни акции не требаше да биде нужна. Но, сите беа нужни затоа што без нив никогаш повеќе немаше да ја видам светлината на денот. Овој невиден глобален напор беше нужен бидејќи многу од постојните законски заштити постоеја само на хартија. На крајот, ја избрав слободата наместо неостварливата правда. Правдата сега е блокирана за мене бидејќи американската влада инсистираше да не можам да поднесам случај пред ЕСЧП. Сакам да бидам јасен - денес не сум слободен затоа што функционираше системот, туку затоа што после многу години се изјаснив за виновен за новинарство и затоа што побарав информации и затоа што ја информирав јавноста за овие информации“, посочи Асанж.
„Тие го преминаа Рубикон со криминализирање на новинарството и слободата на говор што постои. Кога го основав WikiLeaks, имав сон да ги информирам луѓето како функционира светот за да имаме подобар свет. Ја баравме вистината за ужасите на војната, не само што откривме каде и кога се случиле, туку и структурите зад нив. Кога објавивме видео од американски хеликоптер кој уништува ирачки новинар и спасувачи, тоа го шокираше светот, но луѓето се заинтересираа кога американската војска може да употреби сила во Ирак“, рече тој.
„Да престанеме да се мачиме и да се убиваме. Ако го постигнеме ова, другите економски и политички и научни процеси ќе имаат простор да се погрижат за останатото“, додаде тој.
Тој потсети од кои земји ги објавувале своите написи.
„Но, пред 14 години, американската армија уапси жена војник. Американската влада започна истрага против мене и моите колеги, испрати агенти на Исланд илегално, плати доушник да ни ги украде документите и вршеше притисок врз банките да ги блокираат нашите сметки. Британската влада исто така беше соучесник во оваа одмазда и призна дека незаконски ги шпионирала моите адвокати. На крајот на краиштата, оваа злоупотреба немаше правна основа. Одделот за правда на Обама заклучи дека не е сторено никакво кривично дело и дека не сум гонет“.
Тој вели дека работите драматично се промениле откако Трамп дојде на власт. „Тој именуваше два волци. Помпео започна кампања на одмазда, а под негова наредба ЦИА планираше да ме убие во амбасадата на Еквадор во Лондон, а ние бевме жртви на хакирање и подметнување лажни информации. Мета беа мојата сопруга и синот. Агент на ЦИА ја следеше мојата сопруга и им беше наложено да земат ДНК од мојот шестмесечен син. ЦИА ме таргетираше мене, моето семејство и соработниците надвор од нејзината јурисдикција“.
Тој вели дека споменатиот војник бил принуден да сведочи против него.
„Помпео го доби она што го сакаше, американската влада издаде налог за моја екстрадиција, а британската влада го чуваше во тајност две години. Кога моќните нации чувствуваат дека можат да таргетираат поединци, тие немаат шанса освен ако не постојат силни заштитни мерки на државно ниво. Без ова, никој не може да се брани од големите ресурси што ги има државата. Американските власти зазедоа нова опасна позиција - само американските граѓани имаат право на слобода на говор, Европејците и другите немаат. Европејците во Европа мора да ги почитуваат американските закони“, рече тој, мислејќи на Законот за американската шпионажа.
„Правата на новинарите и издавачите во европскиот простор се сериозно загрозени. Транснационалната репресија не може да стане норма бидејќи Советот на Европа мора да дејствува. Криминализацијата на собирањето информации е закана за новинарите насекаде. Ме осуди една земја затоа што објавив вистинити информации за таа земја додека бев во Европа. Новинарите не треба да се гонат за објавување информации, новинарството не е кривично дело“, рече Асанж. „Тоа што ми се случи мене не смее да му се случи на никој друг.“
Тој им се заблагодари на сите што се залагаа за негово ослободување.
„Слободата на говорот и сè што произлегува од неа е на мрачна раскрсница и доколку ваквите институции не се разбудат, ќе биде предоцна. Нека интересот на малцинството не ги замолчува гласовите на многумина“.
53-годишниот Асанж се врати во Австралија во јуни откако постигна договор што му ја обезбеди слободата, но го принуди да се изјасни за виновен за кршење на законите за шпионажа на Соединетите Американски Држави, со што стави крај на 14-годишната правна сага.
Асанж е обвинет дека примил и објавил стотици илјади документи кои вклучуваат детали за воените злосторства на САД во Ирак и Авганистан.
