Додека американскиот претседател Доналд Трамп преговара за прекин на огнот со Русија, највисоките европски претставници собрани на безбедносна конференција на другиот крај од светот предупредуваат дека Владимир Путин не е заинтересиран за вистински мировен договор, пишува Politico.
„Нема ниту најмала индикација дека Русија сака мир“, рече Баиба Браже, министер за надворешни работи на Латвија.
„Со апсолутна сигурност оценуваме дека Русија не сменила ниту една своја цел, дека Путин сè уште сака цела Украина, целосна доминација“, изјави Џонатан Всевиов, генерален секретар на естонското Министерство за надворешни работи.
Овие предупредувања ја нагласуваат длабоката загриженост во Европа за тоа колку далеку Трамп всушност може да оди во постигнувањето одржлив мировен договор со Путин.
По повикот меѓу Трамп и Путин, Белата куќа соопшти дека двете страни се согласиле дека „движењето за мир“ ќе започне со прекин на нападите во енергетскиот и инфраструктурниот сектор. Сепак, немаше договор за 30-дневен прекин на огнот. Неколку часа подоцна, во Украина, руското бомбардирање на енергетската инфраструктура продолжува, негирајќи ги ветувањата на Путин дека ќе ги запре таквите напади.
„Во моментов, во многу региони, буквално може да слушнете што всушност ѝ треба на Русија. Околу 40 дронови Shahed се на нашето небо, а воздушната одбрана е активна“, напиша украинскиот претседател Володимир Зеленски на „Х“. „Тоа се руски напади ноќе кои го уништуваат нашиот енергетски сектор, нашата инфраструктура и нормалниот живот на Украинците... Денеска Путин практично го отфрли предлогот за целосен прекин на огнот.“
Во руската изјава по разговорите со Трамп, Путин побара прекин на мобилизацијата во Украина и крај на вооружувањето на украинските сили, повикувајќи на „целосен прекин на странската воена помош и размена на разузнавачки информации“.
Браже и Всевиов беа меѓу десетиците високи европски функционери и дипломати кои се собраа на големата конференција за безбедност и развој во Индија оваа недела, каде што руско-украинската војна доминираше на агендата. Индија одржува блиски врски и со Украина и со Русија, што ѝ дава големо влијание како посредник меѓу ривалските сили.
На конференцијата Raisina Dialogue во Њу Делхи, европските лидери предупредија дека лошо преговараниот мировен договор може да има негативни последици.
„Сега е време да се обезбеди долготраен и фер договор кој нема да дозволи Русија да стане уште посилна и повторно да нападне“, изјави шведската министерка за надворешни работи Марија Малмер Стенергард.
И НАТО и руските претставници присуствуваа на конференцијата, иако тие не се сретнаа јавно и не зборуваа заедно на сцената на конференцијата.
Еден од стравувањата на европските функционери е дека Русија може да се обиде да постави претерани барања до Украина и нејзините западни сојузници само за да започне сериозни преговори.
„Има одредена претпазливост дека ќе се направат премногу отстапки за да се доведат Русите на преговарачка маса“, изјави норвешкиот министер за надворешни работи Еспен Барт Еиде. „И, се разбира, тие знаат многу добро да ја играат оваа игра и ќе земат сè што ќе им се понуди.“
„Путин тоа го прави со децении. Затоа не треба да се потценува“, рече Всевиов. „Тој е многу добар во манипулирање со јавното мислење и западните лидери. Затоа треба да бидеме многу, многу внимателни кога работиме со луѓе како Путин“, додаде Всевиов. „И, се разбира, тој е човек обучен од КГБ.“
Интересно е што никој од европските функционери директно не го критикуваше Трамп за обидот да преговара со Путин. Некои европски функционери го пофалија американскиот претседател, и покрај тензиите што тој ги предизвика во трансатлантските односи, откако ги критикуваше сојузниците во НАТО, зборувајќи за анексија на Гренланд и Канада и жестоката средба на Овалната соба со Зеленски што го шокираше светот.
„Благодарен сум на Американците и на претседателот Трамп, колку и да звучи чудно, што постојано се обидуваат. Затоа што ние Европејците целосно потфрливме во ова. Тоа требаше да бидеме ние“, рече Бенедикт Франке, потпретседател и извршен директор на Конференцијата за безбедност во Минхен.
„На крајот на денот, ова е најблиску до преговорите и тоа е благодарение на актуелната администрација. Мораме да го признаеме тоа, дури и ако не ни се допаѓа стилот и дел од содржината“.
Украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха се приклучи на конференцијата во Индија, каде зборуваше за напредокот што Киев го постигна со американската страна за време на неодамнешните разговори во Саудиска Арабија. Таму Украинците се согласија на непосреден 30-дневен прекин на огнот за почеток на преговорите, под услов Русите да го прифатат тоа.
„Навистина очекуваме безусловно ‘да’ од руската страна за завршување на војната“, рече Сибиха, на прашањето што би сакал да постигне од повикот Трамп-Путин.
