Научниците ги објавија првите воздушни снимки на огромна санта мраз што се отцепи од ледениот гребен на Антарктикот во јануари. А81, санта мраз со големина на Лондон, се отцепи од Брунт Риџ претходно оваа година, една деценија откако се појавија првите пукнатини.
„Санта мраз со оваа големина ќе има големо влијание врз океанските екосистеми кои содржат богатство од разновиден морски живот. Овие влијанија можат да бидат и позитивни и негативни“, објасни екологот Герајнт Тарлинг, како што објави Science Alert.
Снимка од високо што ја направи British Antarctic Survey (BAS) покажува колку навистина е масивен овој леден блок, кој, дури и кога се гледа од високо во воздухот, изгледа како бескрајна замрзната плоча. Но, она што можеме да го видиме е сè уште само дел од целата санта мраз, а најголемиот дел од неговата маса се протега на стотици метри во длабочините.
Сантата Брунт е една од најнабљудуваните ледени плочи
Поради одвојувањето на сантата мраз, BAS мораше да ја премести целата истражувачка станица за да не заврши пловејќи во морето. Така, во 2016 година, кога сателитските податоци покажаа дека јазот се шири, ја премести истражувачката станица Halley за 23 километри.
Истражувачите остануваат на станицата за време на летото на Антарктикот, кое трае од ноември до март, а остатокот од годината го поминуваат во британскиот универзитетски град Кембриџ, каде што ја набљудуваат областа користејќи сателитски снимки произведени од ЕСА и НАСА и германскиот сателит TerraSAR. Според BAS, сантата е една од најнабљудуваните ледени плочи на Земјата.
Позитивни и негативни последици
А81 сега плови на околу 150 километри од местото каде што некогаш беше споена за поларниот континент.
„Како што се топи ледениот брег, ќе ослободи многу хранливи материи кои би можеле да го поттикнат растот на микроскопските растенија како што е фитопланктонот во основата на синџирот на исхрана на океаните“, рече Тарлинг од BAS.
„Негативната страна е што со толку големо топење, многу свежа вода се фрла во океанот, што го намалува нивото на соленоста и ја прави водата несоодветна за многу фитопланктони и зоопланктони, што пак може да влијае на понатамошниот синџир на исхрана – риби, птици, фоки и китови“, додаде тој.
BAS продолжува внимателно да го следи A81 заедно со другите ледени брегови во областа, вклучувајќи го и A76a, за да остане во тек со сите ризици што овие отцепени ледени плочи можат да ги претставуваат. Се очекува А81 да ја следи крајбрежната струја на Антарктикот, но А76а пренасочува кон некои острови. А76а моментално е најголемата пловечка санта мраз на Земјата, двојно поголема од А81.
„Се чини дека А76а би можел да заврши на пат западно од Јужна Џорџија. Нашата главна грижа во овој момент е потенцијалниот ризик за бродовите во регионот бидејќи ледениот брег почнува да се распаѓа на помали парчиња“, рече екологот Марк Белкиер од Јужна Владата на Грузија.
„Причината не се климатските промени“
Големината на ледената формација А81 е приближно колку Лондон со неговите предградија. Истражувачите рекоа дека не веруваат дека климатските промени се одговорни за прекинот како некои случаи во изминатите години.
„Овој настан на распаѓање беше очекуван и е дел од природното однесување на ледениот гребен. Тоа не е поврзано со климатските промени“, рече глациологот од BAS, Доминик Хоџсон.
Пукнатината на ледената покривка, која истражувачите ја нарекоа Chasm-1, беше откриена пред неколку години и оттогаш се шири додека парчето мраз конечно не се отцепи. Се очекува морската струја да ја носи сантата долж брегот на Антарктикот, како што се случи со претходните големи санта мраз.
