Градовите долж Средоземното Море треба да градат згради што трошат помалку енергија, да ги прошират парковите и да го намалат автомобилскиот сообраќај бидејќи климатските промени доведоа до опасни екстремни температури, рече генералниот секретар на Унијата за Медитеранот (UfM). ) Насер Камел во интервју за Hina.
Камел денеска во Загреб ќе учествува на третата министерска конференција на Унијата за Медитеранот за одржлив урбан развој.
Конференцијата што треба да ја отвори хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ во присуство на еврокомесарот за фондови на ЕУ, Елиса Фереира, е продолжение на процесот започнат на претходните конференции во 2017 година во Каиро и 2011 година во Стразбур.
„Идејата е UfM да биде дел од севкупните напори за справување со урбаниот развој“, рече Камел, 63-годишен египетски дипломат.
Унијата за Медитеранот, меѓувладина организација со седиште во Барселона, ги вклучува сите земји од Европската Унија и земјите од јужниот и источниот Медитеран, вкупно 42. Министрите за просторно планирање претставија заедничка урбана агенда пред пет години, а потоа го усвои „Стратешкиот акциски план за урбан развој до 2040 година“. Овој план е рамка до која треба да се придржуваат сите земји при креирањето и спроведувањето на политиките поврзани со градовите.
„Поминаа пет години од средбата во Каиро, која во областа на урбаниот развој не е долг период во кој на терен може да се видат опипливи резултати, но во тие пет години гледаме конвергенција на политиките, национални и регионални, кон поодржлив урбан развој“, рече Камел.
„Повеќето планери за урбанизам и носители на политички одлуки се запознаени со нашата стратегија, но неопходно е да се види што понатаму за да се направат градовите позелени, со повеќе енергетски ефикасни згради“, додаде тој.
Камел забележува дека свеста на јавноста за потребата од трансформирање на градовите значително пораснала бидејќи жителите на Медитеранот за четири години се соочиле со топлотни бранови, шумски пожари, недостиг на вода и бури.
„Луѓето сфаќаат дека сегашното однесување не може да се продолжи“, нагласува генералниот секретар на UfM, посочувајќи дека временските услови во медитеранските земји, особено во лето, стануваат екстремни.
„Прашањето е како треба да функционираат градовите, како треба да се дизајнира урбаниот развој за да се одржи животот во такви екстремни услови“, додава Камел.
Градовите се главниот загадувач на животната средина. Тие покриваат 2 отсто од светското земјиште, но произведуваат 70 отсто од глобалните емисии на стакленички гасови и користат 78 отсто од светската енергија.
Камел вели дека станбените згради во нив би требало да трошат помалку енергија.
„Се обидуваме да ја подигнеме свеста кај студентите, архитектите, градежните инженери и урбанистите за новите критериуми при градењето за нивните проекти да имаат компонента за одржливост“, рече тој.
Средоземното Море и неговите брегови се загреваат за 20 отсто побрзо од светскиот просек, така што е втора најзагрозена област по Арктикот на север, според податоците на UfM.
Повикувајќи се на извештајот на ОН на кој работеле повеќе од 100 научници, Камел предупредува дека градовите во јужна Европа ќе имаат исти временски услови, „ако не и полоши“, како градовите во Египет, Тунис или Алжир на северот на Африка.
Тој потсетува дека во Севиља во април биле измерени 39 Целзиусови степени, што до неодамна беше незамисливо и додава дека архитектурата и дизајнот на просторот мора да се прилагодат на ова.
„Некои техники би можеле да се увезат од југ и исток од Медитеранот, па дури и архитектонски дизајн од пустинската клима“, забележува тој, додавајќи дека медитеранските градови сега треба да ја зајакнат традиционалната заштита од сонцето.
„Во исламскиот свет е позната техниката на ладење соби без користење климатизација. Европа ќе треба да научи техники од југ кога ги дизајнира своите градови. Шпанија и Мароко, на пример, можат многу да научат една од друга“, вели шеф на UfM.
Недостигот на вода е проблем и во последните месеци во земји како Шпанија, Франција и Португалија, каде беснеат шумски пожари.
„Во Хрватска и во соседните земји недостигот на вода не е толку акутен како во земјите од јужниот Медитеран, но во последно време недостигот на вода е присутен дури и во јужна Европа“, вели Камел.
Медитеранот, кој ќе биде преплавен со милиони туристи желни да патуваат во наредните месеци по пандемијата на коронавирус, исто така се соочува со прекумерен туризам, недостаток на станови, високи цени за изнајмување и сообраќаен метеж.
„Туризмот создава работни места и го стимулира економскиот раст, но носи пренатрупаност и неодржливо користење на водата и енергијата“, забележува генералниот секретар на Унијата за Медитеранот, посочувајќи го примерот на Барселона, чии градски власти го намалуваат бројот на автомобили, поттикнување на пешачење, употреба на велосипеди, електрични мотоцикли и електрични автомобили и тие ги зголемуваат зелените површини, на кои и туристите се прилагодуваат.
Иако Медитеранот се состои од различни земји со различни потреби, нивоа на развој, конфликти и миграции, Камел забележува дека тамошните влади се ориентирани кон поквалитетен и поодржлив развој на градовите и дека „потребно е само да се посочи патот што треба да се следи во за да се постигнат целите“.
Првиот човек на UfM вели дека „Хрватска е добар пример“ во овој поглед.
„Знам колку е важен урбаниот развој за Хрватска. Фактот што таа е домаќин на нашиот состанок е јасна порака. Хрватска се соочува со предизвици како и секоја медитеранска земја, меѓу кои се подигањето на нивото на морето и заштитата на брегот од него, како и одржливост на туризмот. Хрватска обрнува внимание и домување што вклучува енергетска ефикасност“, рече тој.
Камел ги повикува медитеранските земји да соработуваат на полето на заштитата на културното наследство бидејќи тоа е регион на „цивилизации изградени една врз друга“.
„Дубровник, Барселона, Александрија, Каиро и Тунис се примери. Како да го заштитиме тоа наследство од влијанието на климатските промени, како да го искористиме тоа наследство на одржлив начин во туризмот. Треба да го земеме предвид тоа и да работиме на поодговорно управување на археолошки локалитети“, истакна тој.
„И овие остатоци ни покажуваат како треба да градиме во иднина, како да се заштитиме од сонцето и да имаме добра вентилација. Можеме да научиме од нашите предци за одржливата градба“, додаде тој.
Во оваа насока, Унијата за Медитеранот ја промовира соработката меѓу земјите на сите нивоа, од политичко ниво до соработка на работните групи во сите области, до образованието на студентите.
Камел не се осмелува да предвиди како ќе изгледаат градовите на Медитеранот во 2040 година. „Тоа ќе зависи од сите нас“, вели тој.
