Кои се четирите најчести теории на заговор за војната во Украина?

На првата годишнина од руската инвазија на Украина се зголемија лажните тврдења за војна на социјалните мрежи, при што некои објави предизвикаа милиони реакции.

Голем број американски десничарски профили со голем број следбеници објавија низа неосновани тврдења кои сугерираат дека целата војна во Украина можеби е измама од западните медиуми и националните влади, пишува BBC.

Меѓу оние кои ги шират најпопуларните тврдења беа некои корисници кои претходно беа суспендирани од Twitter и им беше овозможено да се вратат на платформата откако Илон Маск ја презеде.

Не, не е.

Едно лажно тврдење кое зема замав на Twitter и на другите платформи сугерира дека целата војна била некако лажирана. Како доказ, некои истакнати десничарски извештаи во САД го наведоа наводното отсуство на снимки од првите редови.

Во својата објава, коментаторот се пожали на „недостигот на воени снимки“, пишувајќи дека „мириса на измама“. Друг влијателен твитерџија со 1,4 милиони следбеници тврди дека „нема снимки“ и „нема детални ажурирања“ за настаните од војната.

Објавата подоцна беше споделена од поранешниот советник за национална безбедност на САД, Мајкл Флин, кој додаде: „Го предизвикувам кој било кој ќе рече дека овој корисник не е во право“.

Сепак, војната во Украина е добро документирана. Покрај изјавите на очевидци, BBC и другите глобални радиодифузери кои исто така истражуваа лажни приказни за некои од клучните настани во конфликтот, обезбедија бројни снимки од украинската прва борбена линија на фронтот. Има и докази од влади и агенции ширум светот кои потврдуваат дека војната е реална. Социјалните мрежи се преполни со видеа од војната од нејзиниот почеток, од кои многу новинари потврдија дека се вистинити.

Не, не е.

Два дена по руската инвазија, снимката од облакодер во Киев со огромна дупка откако бил погоден од проектил го обиколи светот. Новинарите детално ги следеа последиците од штетите од местото на настанот. Во изминатите неколку дена на социјалните мрежи се појавија слики од облакодерот кој во меѓувреме е поправен и делумно реконструиран.

Сликата доведе до тврдења дека зградата никогаш не била погодена или дека целата војна била измама, бидејќи - како што се вели во објаснувањето - би било невозможно да се обнови зградата за време на тековниот конфликт. Десничарскиот подкастер и активист против вакцините, чиј претходно забранет профил неодамна беше реактивиран на Twitter, беше меѓу оние кои го споделија тврдењето.

Сепак, настрана од редовните руски ракетни напади, Киев не беше на првата борбена линија на војната од крајот на март 2022 година, кога руските сили се повлекоа од градот и неговата околина за да се фокусираат на источна Украина.

Процесот на санација и реконструкција започна во мај минатата година, за што детално пренесоа украинските медиуми, со слики од зградата во изградба во текот на летото и есента.

Всушност е лажна снимка.

Видеото на кое наводно се гледа како новинар од Украина стои пред редици мртви тела во вреќи, а едно од телата „се мрда“, е прегледано милиони пати во изминатите неколку дена.

Ова доведе до тврдења дека е „доказ“ дека актери биле ангажирани да играат мртви тела за да го поддржат западниот наратив за украинската војна.

„Престани да мрдаш - треба да си мртов!“, се вели во популарниот твит од десничарски кориснички профил. Видеото беше споделено од неколку други десничарски инфлуенсери на Facebook и TikTok со слични тврдења.

Видеото е преземено од извештај на австриски весник за климатските протести во Виена на почетокот на февруари минатата година, пред да започне руската инвазија, во која активистите сакаа да ја истакнат опасноста од емисиите на јаглерод по човечкиот живот.

Ова видео не само што е лажно, туку повторно се појавува. Претходно беше споделено како „доказ“ дека смртните случаи од Ковид се лажни. Тогаш, како и сега, не е она што го тврди.

Тоа е неговиот телохранител.

Вирални фотографии и видео споделени на интернет тврдат дека го покажуваат „случајното“ откритивање на двојникот на украинскиот претседател Володимир Зеленски.

Милиони корисници го видоа тврдењето дека украинскиот претседател има „таен двојник“ кој по грешка се појавил на снимките на полска телевизија, очигледно облечен во иста облека како и претседателот. Други објави го прикажуваат истиот човек во позадина за време на посетата на американскиот претседател Џо Бајден на Киев минатата недела.

Сепак, човекот за кој станува збор е лесно да се идентификува  - тоа е Максим Доњец, личниот телохранител на претседателот Зеленски. Според Reuters, Доњец е шеф на безбедносниот тим на претседателот од мај 2019 година. На интернет лесно може да се најдат фотографии на кои тој јавно го придружува украинскиот претседател во различни комбинации.