Сексот е природен и значаен дел од човечкото искуство, кој не само што придонесува за физичко задоволство, туку и за емоционална блискост и психолошка благосостојба.
Сепак, постојат ситуации кога воздржувањето од сексуални односи не е само препорачливо, туку и неопходно за заштита на личното и здравјето на партнерот. Современите медицински истражувања и препораки на експертите јасно укажуваат дека постојат здравствени состојби и ризици кога сексуалната активност може да предизвика дополнителни компликации, да го влоши опоравувањето или да ја зголеми можноста за пренос на инфекции.
Во секојдневниот живот, луѓето често се соочуваат со дилеми дали и кога е безбедно да имаат секс, особено кога се работи за здравствени проблеми како инфекции, хронични болести, период по операција или породување, или пак емоционални тешкотии. Одлуката да се воздржите од секс во одредени моменти не треба да се гледа како табу или знак на слабост, туку како одговорно однесување кое го штити вашето здравје и благосостојба. Навремената комуникација со партнерот и консултацијата со здравствен работник се клучни за донесување информирани одлуки.
Препознавањето и почитувањето на препораките наведени подолу е клучно за одржување на здрав сексуален живот и превенција на сериозни здравствени последици.
1. Активни инфекции на уринарниот или гениталниот тракт
Ако имате уринарна инфекција (УТИ) или вагинална габична инфекција, сексуалната активност може да ги влоши симптомите, да предизвика болка и да го продолжи опоравувањето. Покрај тоа, постои ризик од пренос на инфекцијата на партнерот. Експертите препорачуваат да се почека до целосно исчезнување на симптомите и завршување на терапијата, обично најмалку две недели по последниот симптом.
Кај сексуално преносливи болести (СПБ) како хламидија, гонореја, сифилис или ХИВ, се препорачува апстиненција сè додека инфекцијата не биде целосно контролирана и лекувана, според препораките на лекарот.
2. По медицински процедури, операции или породување
По породување, на телото му е потребно време за опоравување. Лекарските препораки се да се почека најмалку 4-6 недели пред повторно да се има секс, за да се избегнат инфекции, крварења или други компликации.
По хируршки интервенции во гениталната или уринарната област, како и по третман на Пејронијева болест или други уролошки состојби, времето на апстиненција зависи од типот на процедурата и индивидуалното опоравување. Лекарот ќе даде најточна препорака.
3. За време на некои фази од бременоста
Во повеќето случаи, сексот за време на бременост е безбеден. Сепак, доколку има ризик од предвремено породување, плацента превиа, или други компликации, лекарот може да препорача воздржување од сексуални односи.
4. Хронични болести и срцеви проблеми
Лица кои неодамна имале срцев удар, нестабилна ангина или сериозни срцеви заболувања треба да се консултираат со кардиолог пред да продолжат со сексуални активности, бидејќи сексот може да предизвика дополнителен стрес на срцето.
Кај хронични болести како Кронова болест, улцеративен колитис, тешка астма или други состојби кои предизвикуваат болка, замор или ограничена физичка способност, сексуалната активност може да биде непријатна или опасна. Во такви случаи, индивидуалната проценка и совет од лекар се неопходни.
5. Немање заштита од непланирана бременост или СПБ
Секс без соодветна заштита (кондом, контрацепција) значително го зголемува ризикот од сексуално преносливи болести и непланирана бременост. Во такви ситуации, подобро е да се воздржите додека не обезбедите заштита.
6. Кога нема ентузијастична и своеволна согласност
Сексуалниот однос треба секогаш да биде резултат на своеволна и ентузијастична согласност. Ако некој од партнерите се чувствува притиснат, емоционално ранлив или не сака да има секс, апстиненцијата е најздравиот избор. Сексот без согласност е штетен и за физичкото и за менталното здравје.
7. Под влијание на алкохол или дроги
Алкохолот и психоактивните супстанции ја намалуваат способноста за донесување информирани одлуки, го зголемуваат ризикот од несакани последици и ја компромитираат безбедноста. Сексуалната активност под дејство на овие супстанции често води до каење, повреда или изложеност на СПБ.
8. Психолошки и емоционални причини
Високо ниво на стрес, депресија, анксиозност или други ментални состојби може да влијаат негативно на сексуалното искуство и да предизвикаат дополнителни емоционални проблеми. Во такви моменти, фокусирајте се на менталното здравје и побарајте стручна помош ако е потребно.
- Секогаш користете заштита, особено со нови или повеќе партнери.
- Ако имате симптоми на инфекција (болка, печење, исцедок, чешање), воздржете се од секс и консултирајте се со лекар.
- По медицински интервенции, стриктно следете ги советите на вашиот лекар за време на опоравување.
- Отворено комуницирајте со партнерот за вашето здравје, граници и потреби.
- Не дозволувајте притисок или чувство на вина да влијае на вашата одлука за секс.
- Ако се чувствувате несигурно или не сте подготвени, имате право да кажете „не“ во секое време.