Најнови истражувања покажуваат дека едноставна промена во исхраната може да помогне во заштитата од хронични болести, особено оние кои го погодуваат срцето.

Особено се истакнува една секојдневна намирница која е лесно достапна, поволна и веќе добро позната во многу домаќинства. Истражувачите во текот на 12 недели ги следеле здравствените показатели кај возрасни со предијабетес и откриле зачудувачки ефекти врз нивото на холестерол и воспаленија.
Станува збор за наут – учесниците секојдневно консумирале околу 150 грама варен наут. Тие што јаделе наут забележале пад на холестеролот од просечни 5,18 mmol/L на 4,81 mmol/L и значително намалени нивоа на интерлеукин-6, маркер на хронично воспаление.
„Нашето истражување ги покажа придобивките од консумирањето наут кај лица со предијабетес, но тоа е одлична намирница за секого“, изјави водителката на студијата Морган Смит, пренесува Daily Express.
„Консумирањето наут е едноставен и достапен начин да се поддржи здравјето на срцето и да се намали ризикот од хронични болести.“
Примероците на крв биле земени на почетокот, по шест и дванаесет недели, а анализирани се шеќерот во крвта, холестеролот, воспалителните маркери и толеранцијата на глукоза. Смит истакнува дека сите видови наут – било од конзерва, замрзнат или сув – се корисни, но треба да се внимава на дополнителни состојки како сол или шеќер.
„Консумирањето наут е едноставен и достапен начин да се поддржи здравјето на срцето и да се намали ризикот од хронични болести“, додаде таа.
За секојдневна употреба се препорачува комбинирање со други здрави намирници: може да се додава во супи, да се сервира во салати или да се комбинира со цели житарки како ориз или киноа. „Наутот лесно се вклопува во оброците, а неговото позитивно дејство врз организмот може да биде долгорочно“, вели Смит.
Резултатите од студијата беа претставени на научниот собир Nutrition 2025, а може да влијаат и на идните нутриционистички препораки во превенцијата на болести како дијабетес и срцеви проблеми.
Наутот (Cicer arietinum), познат и како леблебија, е едно од најстарите култивирани зрна во светот. Освен што е евтин и достапен, наутот е вистинска нутритивна бомба.
Основни хранливи вредности (100 грама варен наут):
Калории: 164 kcal
Протеини: 8,9 g
Јаглехидрати: 27,4 g
Влакна: 7,6 g
Масти: 2,6 g (од кои заситени масти: 0,3 g)
Калциум: 49 mg
Магнезиум: 48 mg
Фосфор: 168 mg
Калиум: 291 mg
Железо: 2,9 mg
Фолна киселина (B9): 172 mcg (43% од дневната потреба)
Витамин B6: 0,14 mg
Витамин C: 1,3 mg

Наутот е богат со растворливи влакна кои го намалуваат „лошиот“ LDL холестерол и го поддржуваат здравјето на срцето. Благодарение на нискиот гликемиски индекс и висок процент влакна, наутот помага во стабилизирање на шеќерот во крвта. Високата содржина на протеини и влакна дава чувство на ситост, што помага во регулирање на апетитот и телесната тежина. Влакната ја поддржуваат здравата цревна микрофлора и го намалуваат ризикот од дигестивни нарушувања. Идеален за вегетаријанци и вегани, но и за секој што сака да ја намали консумацијата на месо. Наутот е одличен извор на железо, магнезиум, калиум и фолна киселина, што е особено важно за трудници, деца и лица со анемија.
Наутот е исклучително разноврсен и може да се користи во голем број јадења, од традиционални рецепти до модерни здрави оброци.
Салати со наут
Наутот е одлична основа за свежи салати. Комбинирајте го со домати, краставици, кромид, магдонос, маслиново масло и лимон за медитеранска салата. Може да се додаде и во салати со киноа, авокадо или печени зеленчуци.
Хумус
Најпознатата паста од наут – хумусот – се прави со варен наут, тахини, маслиново масло, лук и лимонов сок. Овој намаз е идеален за сендвичи, дипови или како прилог со свеж зеленчук.
Вегетаријански чорби и гулаш
Наутот може да се додаде во разни чорби, гулаш или кари. Во комбинација со зеленчук, домати, моркови и зачини, добивате заситувачки и хранлив оброк.
Печен наут
Печете го наутот во рерна со малку маслиново масло и зачини (сол, пиперка, кари, ким) за крцкава и здрава ужина.
Бургер или ќофтиња од наут
Мелениот наут може да се користи како основа за вегетаријански бургери или ќофтиња (фалафел).
Додавање во тестенини и ориз
Наутот може да се додава во тестенини, ризото или како прилог со ориз и зеленчук.
Десерти
Во некои светски кујни се користи и во десерти – на пример, брауни со наут или енергетски барови.
Сув наут: Пред готвење, сувиот наут треба да се потопи во вода најмалку 8 часа (преку ноќ), а потоа да се вари околу 1-2 часа.
Конзервиран наут: Брза опција, но исплакнете го добро за да го отстраните вишокот сол.
Замрзнат наут: Исто така е погоден за брза подготовка.