Со 8.848 метри, Монт Еверест е највисокиот планински врв во светот, но продолжува да расте и секоја година станува сè повисок, тврдат кинеските научници од Универзитетот за геонауки во Пекинг, кои штотуку објавија студија за овој аномален раст во списанието Nature Geoscience.
И додека „Покривот на светот“ и остатокот од Хималаите продолжуваат незапирливо да воздивнуваат од моментот пред 50 милиони години кога индискиот потконтинент се судрил со Евроазија, самиот Еверест расте уште повеќе од очекуваното.
Научниците го припишуваат ова на спојувањето на два блиски речни системи.
Пред 89.000 години, водните системи на реката Коси и реката Арун се споиле, по што Еверест растела за 0,2 до 0,5 милиметри годишно и сега пораснала за 15 до 50 метри.
Научникот Џин-Гео Даи, еден од водечките автори на студијата, го објаснува растот на Еверест со подигнувањето на копнената маса на Земјината кора кога тежината на површината се намалува.
Земјината кора, надворешната обвивка на нашата планета, всушност лебди на обвивка од жешка, полутечна карпа. Во овој случај, сливот на реките, поточно непријателско преземање, бидејќи Коси ја освоила Арун поради промената на текот на реката во текот на изминатите години, резултирал со забрзана ерозија која однела огромна количина карпи и почва, со што и намалување на тежината на областа околу Еверест.
„Кога тежок товар како мраз или еродирана карпа ќе се отстрани од Земјината кора, подземната земја се крева, како кога чамец се превртува во водата откако ќе го растовариме товарот“, објаснува Даи.
Кога реката Арун се споила со друга блиска река, нејзиниот тек го издлабила длабокиот кањон Арун. Новиот речен систем го издлабил кањонот, а планината се издига до два милиметри годишно.
Колку повеќе речните системи се засекуваат, загубата на речниот материјал предизвикува издигнување на планината, додава Даи.
Коавтор на студијата и докторант Адам Смит, од Универзитетскиот колеџ во Лондон, истакнува дека осумте илјади врвови соседни Еверест, Макалу и Лоце имаат корист од истиот геолошки процес.
