Наглото прекинување на терапијата или нередовното земање лекови може да биде многу опасно, од повеќе причини, посочува клиничкиот фармаколог д-р спец. Владимир Стојановиќ.
Во зависност од лекот за кој станува збор, може да дојде до повторување на симптомите, губење контрола над болеста и влошување, апстиненцијална криза...
На прв поглед, може да изгледа безопасно да прескокнете доза, две, три или сами да го прекинете лекувањето штом симптомите ќе исчезнат, но сето тоа може да доведе до сериозни последици. Клинички фармаколог, д-р Владимир Стојановиќ за Курир објаснува кои лекови се особено ризични доколку се земаат нередовно, што може да се случи доколку терапијата се прекине без стручен надзор, а кои лекови особено се злоупотребуваат.
„Исклучително е важно пациентите да се придржуваат до режимот на земање на терапијата пропишан од лекарот, особено ако знаеме дека еден лек може да лекува различни болести и затоа е различно препишан. На пример, кога станува збор за локална инфекција, на некого му се препишува антибиотик еднаш дневно во доза од 500 мг седум до десет дена, додека истиот антибиотик се препишува во доза од 1000 мг на ден во текот на три месеци при третман на акни (acne vulgaris). Пациентот, општиот лекар и фармацевтот не смеат да го менуваат начинот на земање и дозирање, бидејќи тоа е официјална европска терапија, воспоставена во Франција“, вели д-р Стојановиќ.
Лекарот има право да не ја препише дозата, а потоа фармацевтот може да ја даде само минималната дозволена доза, што е особено важно за бебињата, додава тој. Исто така, лекарот ги зема предвид полот, возраста и тежината на пациентот и врз основа на тоа ја одредува дозата, како и видот на лекот. Интересно, со некои лекови, зголемувањето на дозата нема да ја зголеми ефикасноста.
„Прескокнувањето и ненадејното прекинување на терапијата се исклучително ризични, особено со лекови од областа на психијатријата и кардиологијата. Кај болести како што се шизофренија, депресија или манично-депресивни состојби, терапијата не смее наеднаш да се прекине или да се менува без надзор на лекар. Кај срцеви пациенти, ненадејниот прекин на терапијата може да биде уште поопасен, особено кај луѓе со висок крвен притисок, ангина пекторис или срцеви нарушувања (аритмии, ненадејно прекинување кај овие пациенти може да доведе до враќање на почетните симптоми, често со двојно поголем интензитет). во споредба со почетните, а кај кардиоболните може да биде и смртоносна“, предупредува д-р Стојановиќ.
Ненадејните промени во дијабетесот и терапијата со холестерол се помалку ризични, но сепак сериозни и бараат одговорен пристап. Кога станува збор за самолекувањето, најчесто сме „сам свој мајстор“ кога станува збор за настинки, воспаленија и анксиозност.
„Морално дискутабилно е и самолекувањето кај онколошките пациенти, каде производителите на различни надрилекарски производи често ја злоупотребуваат тешката состојба на пациентите, што е етички неприфатливо. Патем, антибиотиците се најзлоупотребувани, на глобално ниво, но и кај нас особено. Просечниот пациент често не разликува вирусни од бактериски инфекции, а злоупотребата на антибиотици си штети на самиот себе и ја зголемува отпорноста на бактериите на лекување“, предупредува клиничкиот фармаколог.
При изборот на аналгетик, пациентот треба да се консултира со фармацевтот и да го избере оној кој најмногу му одговара. На пример, ако има проблеми со стомакот, треба да избегнува ацетилсалицилна киселина или ако е планирана операција, треба да престане да зема ацетилсалицилна киселина седум до десет дена пред операцијата.а
