Кога некој ќе пријави исчезнато лице, МВР веднаш постапува и не се чека да поминат 24 часа или 48 часа по пријавата.
МВР интензивно трага по 14-годишната Вања Ѓорчевска од Скопје откако вчера, во 8:35 часот, мајка ѝ Весна Ѓорчевска пријавила дека е исчезната. Мајката изјави дека и таа и полицијата го прегледувале компјутерот на Вања, но дека не пронашле ништо. Ѓорчевска појаснува дека полицијата ги прегледувала и камерите и сите достапни материјали и докази што би можеле да помогнат во наоѓање на исчезнатата Вања. Денеска МВР со фотографија и опис ја објави Вања Ѓорчевска во регистарот на исчезнати лица на Македонија. Оттаму апелираат да не се шират дезинформации и дека постојано ќе ја информираат јавноста сè до наоѓање на малолетничката.
Случајот со Вања го актуелизираше прашањето за брзината со која службите работат на ваквите случаи и кои се механизмите кои граѓаните ги имаат на располагање.
Кога некој ќе пријави исчезнато лице, МВР веднаш постапува. Не се чека да поминат 24 часа или 48 часа по пријавата.
„Во зависност од информациите со кои располагаме: причините за исчезнување, местото на исчезнување, неговото движење, дали лицето имало намера да ја напушти државата и така натаму, се распишува локална или централна објава, а по потреба и меѓународна објава“, велат од МВР за Радио Слободна Европа.
Систем за брзо пронаоѓање исчезнати деца веќе функционира и во Северна Македонија. Се вика „Најди ме – Систем за рано предупредување за исчезнати деца“, каде веќе е објавен профил за Вања.
Системот е воспоставен е од граѓанската организација „Новинари за човекови права“, во соработка и под проектен менаџмент на партнерската организација ЕКПАТ – Австрија. Се потпира на австриско искуство, бидејќи таков систем веќе постои во Австрија, која е дел од мрежата на „Амберт Алерт Европа“.
Министерството за внатрешни работи (МВР) дало поддршка на идејата. Се очекува да се вклучат и министерствата за труд и социјална политика, здравство и за образование.
Во САД, „Амбер Алерт“ во САД функционира од 1996 година. Името го носи по Амбер Хагерман, деветгодишно девојче од Тексас, која била киднапирана, а потоа и убиена. Случаен минувач го нашол телото на Амбер пет дена подоцна, на помалку од 10 километри од паркингот каде Амбер била киднапирана.
Сè поголем број деца исчезнуваат и не можат да се следат, што е тренд на модерното општество, а некои стануваат жртви на насилство, експлоатација и трговија со деца. Главните причини за трговија со луѓе се интензивираат за време на пандемијата COVID-19: сиромаштијата, невработеноста и семејното насилство, а маргинализираните групи, како што се Ромите, се особено изложени на ризик да бидат тргувани.
За време на пандемијата, бидејќи повеќе деца за прв пат добија пристап до дигитална комуникација и електронска опрема. Поради недостаток на знаење во справувањето со дигиталните медиуми и други фактори на ризик, ризикот да бидат злоупотребени или регрутирани за трговија со деца е значително поголем за децата од маргинализирани групи како што се Ромите, стои на веб-страницата najdime.org.mk
Следејќи ги искуствата на другите земји кои имаат системи за предупредување за исчезнати деца, Новинари за човекови права во соработка и под проектен менаџмент на ЕКПАТ Австрија, ќе го спроведат „Пилот -проектот за систем за рано предупредување за исчезнатите деца“ во Северна Македонија. Во рамки на проектниот циклус ќе се одржат бројни активности до декември 2022 година, воведувајќи добри практики преку вклучување на различни засегнати страни во процесот на елиминирање на трговијата со деца за трудова / сексуална експлоатација.
„Пилот -проектот за систем за рано предупредување за исчезнати деца“ во Северна Македонија вклучува инволвирање на релевантни засегнати страни, обука на експерти од различни контексти, размена на добри практики, подготовка на регулативи, подобрување на мрежите и безбедноста на интернет преку иновативни технологии, развој на алатка за онлајн безбедност и пилотирање на систем за рано предупредување за исчезнати деца.
Партнерите на проектот ќе работат заедно за да ги заштитат децата од исчезнување и да спречат да им се наштети на погодените. Важен аспект на проектот е ангажирање различни засегнати страни (јавен и приватен сектор, граѓански организации) во имплементацијата на системот за рано предупредување за исчезнатите деца.
Главната цел е да се подобрат постојните пристапи и да се најдат нови методи за превенција, истрага и ублажување на трговијата со луѓе и деца, како и заштита или зајакнување на правата на засегнатите лица со размена на искуства и стекнување нови знаења. НЧП се потпира на австриското искуство, бидејќи таков систем за рано предупредување веќе постои во Австрија: www.oesterreichfindeteuch.at.
