Пред 3200 години човештвото било на својот врв. Низ источниот Медитеран, Северна Африка и Блискиот Исток, збирката на сложени и високо организирани цивилизации станала меѓусебно поврзана со дипломатија, трговија и размена, а потоа сѐ се распаднало.
Некои од главните општества погодени од таканаречениот „колапс на бронзеното време“ биле Средноасирското Царство во Месопотамија, Новото кралство Египет, Вавилонците, Хетитската Империја во Анадолија, Тројанците, Микенците во континентална Грција и Минојците на Крит. За повеќето од овие општества, она што следувало било донекаде „мрачно доба“ со малку значајни технолошки или културни достигнувања и социјална стагнација.
Општествата станале истакнати за време на бронзеното време, период кој започнал околу 3300 п.н.е. и кој се карактеризирал со употреба на бронзени алатки, произведени со топење на бакар и негово легирање со калај, арсен или други метали. Овие технолошки достигнувања создале посилен и поиздржлив материјал од претходно достапните метали, давајќи им на овие општества значајна предност во оружјето, изработката на алатки, инженерството и уметноста.
Оваа револуција, исто така, ги поставила основите за развој на поголеми урбани центри, воспоставување сложени општествени хиерархии и пронаоѓање на различни системи за пишување, како што е клинестото писмо.
Од нејасни причини, оваа успешна мрежа пропаднала околу XII век пред нашата ера.
Во својата книга од 2014 година за колапсот на доцното бронзено време, американскиот археолог Ерик Клајн укажува на 1177 година п.н.е. како одлучувачки момент кога работите значително се влошиле.
Сепак, како што забележува тој, на сложените системи им е потребно време да се развијат. Во текот на неколку децении беснееле бунтови, избувнале војни, градовите паднале во урнатини, писменоста изумрела, а културите биле навидум избришани од планетата.
Историчарите излегоа со различни објаснувања за падот, вклучително и многу од вообичаените осомничени за општествениот колапс.
Едно долго објаснување е доаѓањето на нова доминантна сила: „Морските луѓе“. Оваа наводна група на освојувачи не оставила споменици или пишани записи, така што нивниот идентитет е далеку од јасен, а за нивното постоење сè уште нашироко се дебатира. Тие веројатно не биле единствена култура, туку збирка на различни групи од различни делови на Средоземното Море.
Без оглед на нивниот идентитет, нивното пристигнување може да го објасни широкото напуштање на градови низ Анадолија, Сирија, Феникија, Ханан, Кипар и Египет помеѓу XIII и XII век пред нашата ера.
Исто така, постои можност некои цивилизации да пропаднале одвнатре преку општ системски колапс. Научниците забележале дека многу општества од доцната бронза имале „фатално централизирани, сложени и тешки“ политички структури што ги направиле ранливи на нееднаквост и експлоатација, што доведува до социјална нестабилност.
Друго објаснување е дека се работи за еколошка катастрофа. Студијата од 2013 година ги разгледала зрната полен од древните езерски седименти во регионот и открила докази за климатските промени во тоа време. Оваа промена на животната средина, тврдат авторите на студијата, довела до широко распространети суши, недостиг на храна и глад. Резултатот била масовна миграција, социјални превирања и оние некогаш силни цивилизации оставени ранливи на напаѓачите, можеби Морските луѓе.
Слично на тоа, студиите го истакнаа избувнувањето на чумата на Крит на крајот на III милениум п.н.е., иако постојат ограничени докази кои сугерираат дека тоа влијаело на другите општества.
Како што истакнува Клајн во својата книга, колапсот на бронзеното време веројатно не може да се објасни со ниту еден фактор.
Тоа е понизен потсетник за историјата дека ниту една цивилизација, без разлика колку е моќна или напредна, не е имуна на колапс. Кога големите цивилизации од бронзеното доба биле во подем, малкумина можеле да предвидат дека нивните величествени градови и уште поголеми идеи на крајот ќе исчезнат во нејасност. Меѓутоа, со правилна комбинација на климатски промени, внатрешни конфликти и технолошки промени, дури и најмоќните општества лесно можат да се сопнат и да пропаднат.
