Берзанските индекси на Волстрит остро паднаа откако американската централна банка повторно агресивно ги зголеми каматните стапки, најави натамошни поскапувања на парите и нагло намалени проценки за економскиот раст.
Dow Jones се лизна за 1,70 отсто, на 30.183 поени, додека S&P 500 падна за 1,71 отсто, на 3.789 поени, а индексот Nasdaq падна за 1,79 отсто, на 11.220 поени.
Во текот на вчерашното тргување овие индекси наизменично се менуваа на позитивна и негативна територија, но по одлуките и пораките на американската централна банка во последниот половина час од тргувањето, нагло паднаа.
По дводневната седница, ФЕД, како што се очекуваше, ги зголеми клучните каматни стапки за 0,75 процентни поени, трет пат по ред, на опсег од 3 до 3,25 отсто, што е нивно највисоко ниво од 2008 година.
Бидејќи инфлацијата во САД се движи близу до највисоките нивоа во повеќе од 40 години, централната банка најави натамошни зголемувања на цената на парите.
Така, според проценките на првиот човек на ФЕД, каматните стапки до крајот на оваа година би можеле да се зголемат на 4,4 отсто, а до крајот на следната година на 4,6 отсто.
Тоа значи дека до крајот на оваа година ФЕД ќе ги зголеми каматните стапки за уште 1,25 процентни поени, а во следната година за 0,25 поени.
Ваквото брзо зголемување на каматните стапки, кое започна во март годинава, претставува најагресивно зголемување на цената на парите од 1990 година, кога ФЕД почна да ја користи каматата на заемите преку ноќ како основна алатка на монетарната политика.
Како резултат на тоа, надежите на инвеститорите дека ФЕД ќе почне да ги намалува каматните стапки следната година избледе. Се чини дека тоа ќе се случи дури во 2024 година.
Агресивните планови на ФЕД за сузбивање на инфлацијата до целта од 2 отсто ќе траат со години, ќе го забави економскиот раст и ќе ја зголеми невработеноста, според проекциите на ФЕД, по што надежите за „меко приземјување“ на економијата избледеа.
Агресивното заострување на монетарната политика може да ја турне економијата во подлабока рецесија. Технички, американската економија веќе е во рецесија, имајќи предвид дека во последните два квартали бележи пад на квартална основа, но засега рецесијата е плитка.
Претседателот на ФЕД Џером Пауел отворено го призна ова. „Никој не знае дали овој процес ќе доведе до рецесија и, ако е така, колку сериозна ќе биде рецесијата“, рече тој.
На прес-конференцијата по состанокот на ФЕД, Пауел исто така рече дека ништо не се променило од неговите коментари на конференцијата на централните банкари во Џексон Хол минатиот месец.
Банката на федерални резерви е апсолутно посветена на намалување на инфлацијата до 2 отсто и ќе стори сé за да стигне до тоа“, рече Пауел.
Дури и по цена на нагло забавување на економскиот раст. Така, ФЕД ја намали проценката за растот оваа година на само 0,2 отсто, додека претходно проценуваше дека економијата ќе порасне за 1,7 отсто. Во наредните години просечниот раст би можел да биде 1,8 отсто.
Во исто време, стапката на невработеност следната година би можела да се зголеми од сегашните 3,7 на 4,4 отсто.
Што се однесува до инфлацијата, челниците на ФЕД проценуваат дека оваа година основната стапка, која не ги вклучува цените на храната и енергијата, би можела да изнесува 4,5 отсто, додека моментално таа изнесува 4,6 отсто.
Растот на потрошувачките цени, вклучувајќи ги и цените на енергијата и храната, во август изнесува 8,3 отсто на годишно ниво, што е блиску до највисоките нивоа во повеќе од 40 години.
Целта на ФЕД за инфлација од 2 отсто може да се постигне дури во 2025 година.
Инвеститорите на Волстрит вчера во неколку наврати се обидоа да ги зголемат цените на акциите, но безуспешно.
„Инвеститорите очајно сакаа да слушнат нешто позитивно, но вчера не можеа да го слушнат. По 10 години ненормално ниски каматни стапки, инвеститорите сега треба да сфатат како да ги позиционираат своите портфолија. Ќе биде потребно извесно време да се прилагодат на „новиот нормално“, вели Керол Шлајф, директор на БМО.
И на европските берзи цените на акциите вчера пораснаа. Лондонски FTSE индекс зајакна за 0,63 отсто, на 7.237 поени, додека франкфуртски DAX порасна за 0,76 отсто, на 12.767 поени, а париски CAC зајакна за 0,87 отсто, на 6.031 поен.
Сепак, европските пазари вчера беа затворени пред одлуките на ФЕД, па во четврток може да се очекува пад на европските берзански индекси.
