Скопје меѓу два огна – загаден воздух и COVID-19: Кој ќе го огласи алармот?

Скопје повторно се најде на една од листите на најзагадени градови во светот.

Скопје, Белград, Приштина, Сараево, Софија и Загреб се најдоа на списокот на најзагадени градови објавен од веб-страницата AirVisual минатата недела. Денеска Скопје е меѓу 20-те најзагадени градови спред Индексот за квалитет на воздухот (AQI).

Вредноста на Индексот за квалитет на воздухот (AQI) во некои делови од денот беше помеѓу 100 и 150, што значи дека загадувањето на воздухот е такво што целото население, а особено ранливите категории на население, како што се стари лица, болни, деца, бремени жени, може да почувствуваат иритација на дишењето или респираторни проблеми. Во овие ситуации, советот до граѓаните, а особено ранливите категории, е да избегнуваат да поминуваат време на отворено.

Квалитетот на воздухот на страницата AirVisual се проценува врз основа на вредноста на индексот на квалитет на воздухот (AQI). Вредностите на овој индекс се пресметуваат врз основа на податоците од националните мерни станици, користејќи мерења на емисиите на главни загадувачи на воздухот, а тоа се суспендирани честички PM2,5 и PM10, јаглерод моноксид, сулфур диоксид, азот диоксид и озон.

Вредностите на индексот AQI се движат од нула до 500, така што постојат следниве категории: 0-50 „добро“, 51-100 „умерено добро“, 101-150 „нездраво за ранливото население“, 151-200 „нездраво за целото население “, 201-300 „многу нездраво“ и 301-500 „опасно“. Вредноста на индексот, а со тоа и рангирањето на списокот, обично се менува на еден час.

Долготрајната изложеност на загаден воздух може да доведе до зголемување на ризикот од смрт од COVID-19 во просек за околу 15 проценти, покажува меѓународно истражување објавено денеска. Студијата објавена во списанието Cardiovascular Research се обидува да процени до кој степен загадувањето на воздухот, што веќе предизвикува предвремени смртни случаи, може да влијае на морталитетот од коронавирусот.

А Скопје „води“ и по бројот на активни случаи на COVID-19, што значи дека ситуацијата се стреми кон алармантна. Во Неделниот извештај на Институтот за јавно здравје, кој се однесува на периодот од 19 до 25 октомври 2020 – тестирани се вкупно 13.993 материјали во лабораториите во кои се спроведува молекуларно тестирање за присуство на SARS-CoV-2, зголемување од (5,9%), во однос на минатата недела. Регистрирани сe 3.410 нови позитивни случаи од 35 градови во државата што претставува зголемување од 27,4 отсто, во однос на минатата недела. Најголем дел од регистрираните случаи се од Скопје (n=1.654; 48,5%), каде е забележана и највисока неделна инциденца – 267,8/100.000. 

Во Скопје досега се регистрирани 11.592 случаи, од кои активни се 3.490. Во главниот град COVID-19 е убедливо најраспространет во Општина Аеродром која со дури 675 активни случаи е „лидер“ на табелата за скопските општини.

Засега нема реакции од надлежните за состојбата со квалитетот на воздухот, ниту најави за посебни мерки на територијата на Скопје.