
Новата федерална влада на Германија, предводена од канцеларот Фридрих Мерц, донесе сериозна одлука што би можела да има долгорочни последици за регионот на Западен Балкан, вклучително и за Северна Македонија. Имено, на првата владина седница, одржана во вторникот, кабинетот на Мерц реши да го укине местото на Специјалниот пратеник за Западен Балкан — позиција што досега ја извршуваше Мануел Сарацин.
Одлуката е дел од поширока реформа насочена кон рационализација на администрацијата, при што се укинуваат вкупно 25 позиции, вклучувајќи специјални претставници за меѓународна климатска политика, миграциски договори, како и неколку координатори за сектори како транспорт и дигитализација. Владата на Мерц нагласува дека задачите на досегашните специјални пратеници ќе бидат преземени од ресорните министерства, што според неа ќе овозможи поефикасно, централизирано управување, објави Bild.
Сепак, укинувањето на функцијата на специјалниот пратеник за Западен Балкан испраќа силен сигнал за можно редефинирање на германската надворешна политика кон регионот, кој традиционално уживал голема дипломатска поддршка од Берлин. За Северна Македонија, оваа промена доаѓа во клучен момент, кога земјата се обидува да го забрза процесот на пристапување во Европската Унија, соочена со предизвици како уставните измени, реформите во правосудството и борбата против корупцијата.
Мануел Сарацин, кој ја извршуваше функцијата од 2022 година, беше активен фактор во поддршката на евроинтегративниот процес на земјите од Западен Балкан, особено преку посредување, координација и комуникација меѓу германските институции и владите од регионот. Неговото укинување може да го ослабне директниот канал на комуникација што го имаше Берлин со Скопје и другите балкански престолнини.
Од аспект на македонските институции, оваа одлука може да биде сфатена како сигнал за потреба од засилена билатерална дипломатија. Германската поддршка, иако веројатно нема да исчезне, би можела да се движи низ подолги и поформални канали, што може да го забави донесувањето на конкретни одлуки или проекти. Особено во време кога Северна Македонија се подготвува за нова рунда преговори и е под силен притисок да испорача резултати, ваквите промени во европските центри на моќ се внимателно следени.
Иако германското Министерство за надворешни работи уверува дека работата на специјалните пратеници ќе биде интегрирана во редовното функционирање на ресорните институции, регионалните аналитичари предупредуваат дека губењето на специјализирана и фокусирана дипломатска улога може да создаде институционален вакуум. Одлуката исто така доаѓа во време на засилена геополитичка конкуренција на Балканот, каде влијанието на ЕУ се соочува со предизвици од други меѓународни актери, како Русија, Кина и Турција.
За Северна Македонија, останува да се види дали и колку оваа промена ќе влијае на динамиката на европските интеграции, но јасно е дека дипломатската стратегија ќе мора да се приспособи на новата политичка реалност во Берлин. Во отсуство на специјален пратеник, македонската влада ќе мора уште порешително да работи на зајакнување на директните односи со германските институции и да ја одржува Германија како клучен сојузник во патот кон ЕУ.