Пет шеици од Хеброн, најголемиот палестински град на Западниот Брег, наводно писмено му се обратиле на израелскиот министер за економија, Нир Баркат. Според израелските медиуми, тие сакаат Хеброн да биде отстранет од јурисдикцијата на Палестинската самоуправа и да биде прогласен за независен емират.
Во замена, тие би го признале Израел како еврејска држава и би потпишале договор сличен на Аврамовиот договор. За возврат, жителите на Хеброн би можеле да работат во Израел.
„Емиратот Хеброн би ја признал Државата Израел како национална држава на Евреите, а Државата Израел би го признал Емиратот Хеброн како тело што го претставува арапското население во губернацијата Хеброн“, се вели во писмото, цитирано од The Wall Street Journal во саботата. Во писмото, шеиците предлагаат признавање на Аврамовите договори што Израел ги потпишал, меѓу другите, со Обединетите Арапски Емирати и Бахреин.
Тие велат дека Аврамовиот договор со Емиратот Хеброн би бил „праведен и достоинствен договор што би ги заменил договорите од Осло, кои донеле само штета, смрт, економска катастрофа и уништување“. Се вели дека договорите од Осло, потпишани од Израел и Организацијата за ослободување на Палестина (ПЛО) во 1993 година, „нè доведоа под корумпираната палестинска власт, наместо да го признаат традиционалното, автентично локално раководство“, осврнувајќи се на племенските водачи.
Главен иницијатор е шеикот Вади Џабари, познат и како Абу Санад, водачот на највлијателниот клан во Хеброн. Во својот церемонијален шатор, тој изјавува: „Сакаме соработка со Израел, сакаме коегзистенција. Планирам да се одвојам од палестинската власт. Таа не ги претставува Палестинците“.
Тој продолжува по стапките на својот татко, кој имаше исти цели. Овој пат, сепак, не е сам - писмото го потпишаа уште четири шеици од Хеброн. Тие се уште покритични кон Палестинската самоуправа: „ПЛО се претстави како ослободително движење. Но, штом ја презедоа контролата, почнаа да крадат од народот. Тие немаат право да нè претставуваат.“
Шеикот Џабари беше поврзан со Баркат преку израелскиот експерт за арапска култура Мордехај Кедар од Универзитетот „Бар-Илан“. Пред единаесет години, тој го запозна таткото на Џабари, кој две децении ја застапуваше идејата дека секоја од седумте области на Западниот Брег треба да стане посебен палестински емират поради културните разлики.
Шеиците го потпишаа писмото на 24 март, наведе Баркат. Оттогаш, им се придружија и други шеици. Тие се убедени дека можат да ја победат Палестинската самоуправа со сила. „Народот е со нас, никој не ја признава Палестинската самоуправа, никој не ја сака“, рекол еден од шеиците.
Планот има и економска димензија. Шеиците предлагаат Израел, според договорот, првично да прифати илјада работници од Хеброн, а подоцна да го зголеми тој број на 5 илјади.
По должината на границата со Израел би можела да се создаде заедничка економска зона од 400 хектари, каде што би можеле да работат десетици илјади луѓе. Баркат вели дека таму би можеле да бидат вработени до 50.000 луѓе.
Работата во Израел е еден од клучните извори на приход за Палестинците, но тие ја изгубија таа можност по 7 октомври 2023 година. На Палестинците оттогаш им е забранет влез во Израел.
Шеиците тврдат дека би имале „нулта толеранција“ за тероризам. Тие истакнуваат дека Палестинската самоуправа, од друга страна, ги поддржува семејствата на бомбашите самоубијци преку посебни бенефиции.
„Нема да има палестинска држава, дури ни за илјада години. По 7 октомври, Израел нема да го дозволи тоа“, вели Џабари.
Баркат ја брани идејата, нагласувајќи дека ако мировниот процес во сегашната форма не успее, „потребно е ново размислување“. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го поддржува планот, но е многу претпазлив и чека развој на настаните. Сепак, тој повеќе не може да чека, бидејќи писмото стана јавно.
Израел сè уште нема јасен став. Безбедносната служба Шин Бет одби да коментира за писмото. Сепак, политичките и безбедносните извори ја сметаат Палестинската самоуправа за клучна во борбата против тероризмот и се спротивставуваат на планот. Тие стравуваат дека клановите и племињата на Западниот Брег се премногу фрагментирани и дека таму може да избувне хаос.
Градот Хеброн е еден од најстарите на Блискиот Исток, со илјадагодишна историја. Хебрејското име Хеврон (חֶבְרוֹן) доаѓа од зборот ḥbr - пријател - и се однесува на праотецот Авраам како „пријател Божји“. Оваа идеја е присутна и во арапското име на градот Ал-Халил (الخليل), што исто така значи „пријател“. Градот е дом на Гробницата на патријарсите - структура од времето на Ирод, која е света и за Евреите и за муслиманите.
Губернатството Хеброн зафаќа површина од 74 км² и е дом на 700.000 луѓе, од кои 200.000 живеат во самиот град Хеброн.
Жителите на Хеброн го отфрлија предлогот на петте наводни шеици за прекинување на врските со Палестинската самоуправа и воспоставување Емират Хеброн кој би го признал Израел.
Сепак, според реакциите на локалните жители и лидери во Хеброн, главниот иницијатор, Вади ал-Џабари, не е добро позната или релевантна политичка фигура. Активистот и новинар Иса Амро рече дека шеиците во статијата се целосна измислица.
„Овие т.н. 'шеици од Хеброн' од WSJ се измислени ликови - анонимни поединци без политичко влијание, општествен статус или препознавање во заедницата. Ниеден медиум, клан или палестинска фракција не ги признава бидејќи тие воопшто не постојат како релевантни актери. Ова не е новинарство - ова е измислица на лидерите за да создадат вештачка нарација додека вистинските жители на Хеброн страдаат од окупација“, изјави тој за Middle East Eye.
Локалните политичари, исто така, изразија изненадување од извештајот, нагласувајќи дека авторите на писмото немаат вистинско влијание и дека Џабари всушност живее во Ерусалим.
Неговото семејство издаде соопштение во кое го отфрла планот, нагласувајќи дека тој „во никој случај не ја претставува позицијата на нашето почитувано семејство или волјата на неговите членови“.
„Семејството Џабари отсекогаш било - и останува - дел од палестинското национално ткиво, со праведна борба за слобода и независност. Ги отфрламе сите обиди за нормализирање на окупацијата или давање легитимитет“.
Семејството изјави за весникот הָאָרֶץ (Хаарец) дека Џабари е познат по своите врски со доселениците и израелските институции, кои првенствено служат на неговите лични и деловни интереси, и дека неговата иницијатива нема јавна поддршка.
Во објава на X, Амро рече дека статијата на WSJ „не цитира проверливи извори и ги игнорира документираните структури на моќ“ и претставува „или неверојатно лошо новинарство или намерна дезинформација“.
„Во време кога Хеброн се соочува со вистински предизвици - од проширување на населбите до воени затворања - овој измислен наратив им штети и на читателите и на Палестинците“, рече тој.
