Престапните години се години со 366 календарски денови наместо вообичаените 365. Тие се случуваат секоја четврта година според Грегоријанскиот календар, календар што го користи поголемиот дел од светот.
На прв поглед, сето ова „скокање“ може да изгледа како глупава идеја. Но, престапните години се многу важни и без нив нашите години би изгледале многу поинаку.
Престапните години постојат затоа што една година во Грегоријанскиот календар е малку пократка од сончевата или тропската година, времето кое ѝ е потребно на Земјата еднаш да го заобиколи Сонцето.
Календарската година има точно 365 дена, додека сончевата година има приближно 365,24 дена или 365 дена, 5 часа, 48 минути и 56 секунди.
Ако не ја земеме предвид оваа разлика, тогаш за секоја година што ќе помине, јазот помеѓу почетокот на календарската година и сончевата година би се зголемил за 5 часа, 48 минути и 56 секунди.
Со текот на времето тоа би го сменило тајмингот на годишните времиња. На пример, ако престанеме да користиме престапни години, тогаш за околу 700 години, летото на северната хемисфера ќе започне во декември наместо во јуни.
Додавањето престапни денови секоја четврта година во голема мера го елиминира овој проблем бидејќи дополнителниот ден е приближно иста должина како и разликата што се акумулира во тоа време.
Сепак, системот не е совршен: добиваме околу 44 дополнителни минути на секои четири години, или еден ден на секои 129 години. За да го решиме овој проблем, прескокнуваме престапни години секоја стота година, освен оние кои се деливи со 400, како што се 1600 и 2000. Но и тогаш сепак постои мала разлика помеѓу календарските и сончевите години.
Но, генерално, престапните години значат дека Грегоријанскиот календар останува усогласен со нашето патување околу Сонцето.
Идејата за престапни години датира од 45 п.н.е. кога Гај Јулиј Цезар го вовел Јулијанскиот календар, кој се состоел од 365 дена поделени во 12-те месеци што сè уште ги користиме во Грегоријанскиот календар. (Јули и август првично биле наречени квинтилис и секстилис, соодветно, но подоцна биле преименувани по Јулиј Цезар и неговиот наследник Август).
Јулијанскиот календар вклучувал престапни години на секои четири години без исклучок и беше усогласен со годишните времиња на Земјата благодарение на „последната година на конфузија“ во 46 п.н.е. п.н.е., што вклучувала 15 месеци со вкупно 445 дена, според Универзитетот во Хјустон, пишува Live Science.
Се чинеше дека со векови Јулијанскиот календар функционира совршено. Но, во средината на 16 век, астрономите забележале дека годишните времиња започнуваат околу 10 дена порано од очекуваното, кога важните празници, како Велигден, повеќе не се совпаѓаат со одредени настани, како што е пролетната рамноденица.
За да го поправи, папата Григориј XIII. тој го вовел Грегоријанскиот календар во 1582 година, кој е ист како јулијанскиот календар, но со исклучок на престапните години за повеќето стогодишнини (како што е наведено погоре).
Грегоријанскиот календар со векови го користеле само католичките земји, како што се Италија и Шпанија, но на крајот бил усвоен од протестантските земји, како што е Велика Британија, во 1752 година, кога нивните години почнале многу да отстапуваат од католичките земји.
Поради разликата помеѓу календарите, земјите кои подоцна се префрлија на Грегоријанскиот календар мораа да прескокнуваат денови за да се усогласат со остатокот од светот. На пример, кога Британија ги смени календарите во 1752 година, по 2 септември следеше 14 септември.
Во одреден момент во далечната иднина, можеби ќе треба одново да се направи проценка на Грегоријанскиот календар бидејќи не е синхронизиран со сончевата година. Но, ќе бидат потребни илјадници години за да се случи тоа.
Во осмиот век п.н.е., римскиот календар имал само 10 месеци, почнувајќи од март и завршувајќи во декември. Студената зимска сезона била занемарена, без месеци што ја обележувале. Но, овој календар имал само 304 дена, па јануари и февруари биле додадени на крајот на верската година. Најмалку денови имал февруари. Но, Римјаните наскоро почнале да ги поврзуваат тие месеци со почетокот на граѓанската година, а околу 450 година п.н.е., јануари се сметал за прв месец од новата година.
Кога папата Григориј XIII. додал престапен ден на Грегоријанскиот календар во 1582 година, тој го избрал февруари бидејќи бил најкраткиот месец, што го направи еден ден подолг во престапна година.
