Очекуваниот животен век на возрасните се зголеми за 6,2 години на глобално ниво помеѓу 1990 и 2021 година, и покрај забележаниот пад поврзан со пандемијата на коронавирус помеѓу 2019 и 2021 година, според новото истражување објавено во списанието Lancet.
Неколку фактори придонесоа за севкупното зголемување на животниот век во светот во изминатите 20 години, вклучително и намалување на смртните случаи од цревни инфекции како што е дијареата, според истражувачкиот тим предводен од научникот Сајмон Хеј од Американскиот институт за здравствена метрика и евалуација. (IHME), која работи на Универзитетот во Вашингтон.
Само поради ова намалување, очекуваниот животен век во наведениот период се зголеми за 1,1 година.
„Второто најголемо влијание врз зголемувањето на очекуваниот животен век се припишува на намалената смртност од инфекции на долниот респираторен тракт, што го зголеми очекуваниот животен век за 0,9 години од 1990 до 2021 година“, се вели во студијата.
Клучни фактори кои придонесуваат за продолжување на животниот век се намалената смртност од мозочен удар и болести на циркулаторниот систем.
Поради пандемијата на коронавирус од 2019 до 2021 година, забележано е скратување на животниот век. Експертите на IHME пред неколку години известија дека со почетокот на пандемијата на коронавирус (помеѓу 2019 и 2021 година), очекуваниот животен век во светот се намалил за 1,6 години поради големиот број смртни случаи поврзани со COVID-19.
Во зависност од регионот, овој тренд варираше многу. Така, во наведениот период, очекуваниот животен век во Југоисточна Азија, Источна Азија и Океанија е намален за само 0,4 години, што е најмало вкупно намалување.
Но, научниците открија дека во меѓувреме, помеѓу 2019 и 2021 година, очекуваниот животен век на Карибите и Латинска Америка се намалил за 3,6 години.
Помеѓу 1990 и 2019 година, најчести причини за смрт беа коронарните срцеви заболувања, мозочните удари, хроничната опструктивна белодробна болест (HOBB) и инфекциите на долните дишни патишта (по тој редослед), велат експертите.
Во 2020 година открија дека COVID-19 го зазема третото место, а во 2021 година изби на второто место.
„Нашата студија ја одразува нијансаната слика за глобалното здравје“, рече коавторот на студијата Лиане Онг.
„Од една страна, имаме монументални достигнувања во бројни земји кога станува збор за спречување на смртни случаи од цревни заболувања, како што се дијареа и мозочен удар, но во исто време, јасно ни е до кој степен COVID-19 пандемијата нè врати назад“.
Истражувачите не го проучувале апсолутниот животен век ширум светот. Светската здравствена организација (СЗО) проценува дека меѓу 2000 и 2019 година се зголемил за приближно 6 години - од 66,8 на 73,4 години.
Како дел од студијата, научниците проучувале повеќе од 56.000 примероци и податоци кои им биле достапни, како што се резултатите од аутопсиите, пописите и регистрите за рак. Нивната цел беше да го анализираат глобалното влијание на болестите, повредите и факторите на ризик врз очекуваниот животен век на возрасните.
Истражувањето се заснова на проценки за смртност од 288 причини за смрт во повеќе од 200 земји и региони во светот.
Проценките за Ковид се изведени од анализите на вишокот на смртност поради последиците од пандемијата на коронавирус во периодот од 1 јануари 2020 година до 31 декември 2021 година.
Студијата се заснова на експертизата на повеќе од 11.000 вработени од повеќе од 160 земји и територии.
