Бугарија и Грција напредуваат во меѓусебните преговори за изградба на заедничка нуклеарна централа, но тие преговори сè уште се во зародиш, пишува Euractiv.
Идејата за заедничка нуклеарна централа да се гради во Бугарија прв ја објави бугарскиот вицепремиер и министер за финансии Асен Василев по враќањето од посетата на Грција на 22 февруари, каде што разговараше со грчкиот премиер Киријакос Мицотакис.
Се чека завршувањето на експертска студија
Атина и Софија ќе треба да чекаат најмалку една година за да се заврши експертската студија, а за тоа време бугарската владејачка коалиција ќе треба да ги договори позициите за изградба на централата.
Асен Василев вели дека нуклеарната централа треба да се гради „исклучително брзо“, бидејќи има купувач за струја, со што се елиминира деловниот ризик. Но, експертите проценуваат дека не може да се изгради побрзо од минималниот рок од шест до осум години, а цената сè уште е недефинирана.
Проблемот е што Бугарија во сегашните околности не може да ги инсталира двата купени руски нуклеарни реактори. Нивното поставување не е можно без руско учество, а тоа е невозможно поради војната во Украина и воведените санкции.
Економската студија на британската банка HSBC, подготвена за проектот на втората нуклеарна централа во Бугарија во 2012 година, покажала цена од 10 милијарди евра. Бугарскиот министер за енергетика Александар Николов вели дека централата може брзо да се изгради само на постојната локација на нуклеарната централа Козлодуј.
„Сериозен проблем пред идниот договор со Грција“
Извори блиски до ова прашање за Euractiv велат дека во Бугарија има сериозен проблем пред идниот договор со Грција: како да се реши прашањето за одговорноста за евентуални вонредни ситуации.
Имено, не постои шема според која одговорноста може пропорционално да се префрли на друга држава, а според Виенската конвенција за граѓанска одговорност за нуклеарна штета треба да се разјасни механизмот со кој Грција сака да се вклучи во проектот - како акционер или само како купувач на електрична енергија.
„Грците се свесни за внатрешните проблеми и преговорите мора да се водат многу внимателно“, додаде изворот.
Според билатералниот договор, Грција има право на 29 отсто од вкупниот просечен природен повеќегодишен проток на реката Месте до 2030 година. Договорот беше потпишан во 1996 година и беше остро критикуван во Бугарија за значително намалување на потрошувачката на вода во југозападниот дел на земјата.