Европската комисија вчера предложи нов план за економски раст на Западен Балкан, вреден шест милијарди евра, со цел овие земји да искусат одредени придобивки од членството во ЕУ уште пред да станат членки.
„Потенцијалот за раст на овој план е извонреден и во следните десет години може да ги удвои економиите на Западен Балкан. Преку комбинација на реформи и инвестиции, планот ќе му овозможи на Западен Балкан наскоро да има корист од клучните области на нашиот единствен пазар , вклучително и слободното движење на стоки, услуги и работници, уникатно платежната зона на еврото, транспортот, енергијата и единствениот дигитален пазар“, рече претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен.
Инструментот за реформи и раст на Западен Балкан за периодот од 2024 до 2027 година тежи шест милијарди евра, од кои две милијарди се грантови, а четири милијарди поволни заеми. Плаќањата од овој инструмент ќе бидат можни под услов земјите од Западен Балкан да ги спроведат потребните реформи.
Планот предвидува зајакнување на економската интеграција со единствениот пазар на Европската Унија, под услов земјите од Западен Балкан да ги почитуваат правилата на единствениот пазар и истовремено да ги отворат соодветните сектори и области за сите свои соседи, во во согласност со заедничкиот регионален пазар.
Комисијата наведува дека поттикнувањето на економската интеграција во рамките на Западен Балкан преку Заедничкиот регионален пазар, заснована на правилата и стандардите на ЕУ, може да донесе голем раст на нивните економии и да помогне да се забрзаат основните реформи, да се приближат до членството во ЕУ, да се привлечат странски инвестиции и да се зајакне регионална стабилност.
Предлогот на Комисијата треба да биде усвоен од Советот и Европскиот парламент како дел од ребалансот на повеќегодишниот буџет. Откако ќе бидат усвоени, земјите од Западен Балкан ќе треба да подготват свои програми за реформи, кои ќе ги оценува Комисијата.
Во средата, заедно со планот за раст на Западен Балкан, Комисијата објави извештај за напредокот на земјите аспиранти за членство.
Комисијата го оцени напредокот во десет земји, шест земји од Западен Балкан - Босна и Херцеговина, Србија, Црна Гора, Северна Македонија, Косово и Албанија, потоа во три источноевропски земји Украина, Молдавија и Грузија и Турција.
Најважните одлуки од тој пакет се препораките за отворање преговори со Украина и Молдавија, условената препорака за Босна и Херцеговина и препораката за кандидатски статус на Грузија.