Премолчениот договор на Путин со народот беше дека нема да го допираат сè додека е лојален и не се меша во политиката. Сега го праќа на фронтот. Вака ужасите од Украина ќе влезат во секој руски дом, пишува за Deutsche Welle политикологот Фјодор Крашењиников.
Во продолжение неговиот коментар за DW:
Успесите на украинските војници во областа Харков, која претходно беше окупирана од Русија, беа толку сериозна закана за руските намери што Путин веднаш прогласи мобилизација. Причината за растечкиот воен проблем на Путин е добро позната: нема доволно војници, односно топовско месо.
Ако итно не ја зајакне армијата со десетици илјади регрути, бојното поле ќе пропадне, што би довело до губење дури и на оние територии кои претседателот на Русија долго ги сметаше за свои: Донецк, Луганск, па дури и Крим. Таква воена катастрофа би била крај на режимот на Путин - не постои таква пропаганда што може да оправда очигледен пораз во војната.
Од друга страна, добро документираните посети на воените служби за регрутирање во затворите покажуваат колку е неуспешно регрутирањето на руски државјани. Пред сè, ова покажува дека не станува збор за масовна активна поддршка на граѓаните на властите, ниту за целосна верба во пропагандата. Да беше поинаку, од првиот ден на војната, пред воените канцеларии ќе имаше бескрајни редици луѓе.
Во последните месеци често се поставува прашањето како речиси никој во Русија не е загрижен за смртта на илјадници војници во Украина. Ќе се сетите на чеченската војна кога мајките на војниците гласно протестираа и се поставува прашањето каде е сега еден таков протест. Одговорот е едноставен: досега, во Украина беа претежно оние кои го сакаа тоа - главно специфична раса на луѓе. Многумина од нив немаа кој да ги оплакува.
За повеќето Руси војната е секогаш нешто далечно, како телевизиска сапуница. Некој некаде се кара, „нашите“ постојано победуваат и напредуваат, а од гледачот се бара само да го пофали мудрото раководство на Путин или, ако навистина мора, да каже дека работите не се најјасни.
Сега самиот Путин ја промени играта. Сега на фронтот подеднакво ќе одат и оние кои мислеа дека војната е веќе добиена, оние кои не беа заинтересирани за војната и оние кои се противат на неа. Секој ќе си зема пушка и ќе умре. Војната ќе влезе во секој дом.
На првиот ден од мобилизацијата беа приведени повеќе од 1.300 луѓе кои излегоа на протести. Некои добија воен повик веднаш додека беа во притвор.
Јасно е дека бројот на демонстранти е сè уште премал за да се запре војната. Веројатно и денес на улица се само оние кои долго време се противници и на оваа војна и на Путин. Мобилизацијата дава нови причини за протест. Но, тоа отвора и нова можност за заплашување за режимот. Затоа што денес е особено непријатно да се биде приведен на демонстрации, кога е попаметно мажите да се кријат од властите за да не завршат во ров.
Дали хорор реалноста ќе допре до мнозинството од населението во Русија? Историските примери нè учат дека тоа ќе биде, но не преку ноќ. За месец-два, кога десетици илјади нови војници се веќе на бојното поле и ќе ги видат ужасите, нивните семејства и тогаш сите други ќе дознаат за нив.
И најлојалниот граѓанин ќе види дека Путин го прекрши премолчениот договор со кој владееше две децении: не се мешате во политиката и владата нема да ве допре. Субјектите кои дисциплинирано ја избегнуваа политиката, гласаа за кого треба, веруваа во пропагандните бајки, ги презираа оние што критикуваат - одеднаш ќе бидат казнети за нивната вера во Путин.
Многумина од оние кои му беа најлојални ќе останат инвалиди, сираци, вдовици или мртви. Ова е моментот кога се губи вербата во Путин.
Путин е банкротиран. Тој инвестираше сè што имаше повикувајќи стотици илјади Руси на бојното поле, надевајќи се дека брзо ќе ја добие војната, ќе ја победи Украина и на тој начин ќе ги смири сите сомнежи и прашања што се насобраа кај луѓето. Тој веќе не гледа друга опција.
А втората опција е пореална: Украина со поддршка од светот нема да попушти, туку ќе победи. Русија ќе ја чека бескрајна мобилизација, бран погреби, лов на „дезертери“, расплакани мајки, жени и деца. Месеци без надеж. Сè додека луѓето, уморни од војна и пораз, не излезат на улица и одеднаш нема кој да ги уапси.
Инаку, вака заврши владеењето на царот Николај Втори во 1917 година.
*Фјодор Крашењиников е руски политиколог и публицист кој беше принуден да ја напушти земјата во 2020 година. Неговиот канал на Telegram е @fyodork.
