Многу луѓе барем еднаш во животот доживеале вртоглавица.
Д-р Срѓан Милиќевиќ, специјалист за ОРЛ, за порталот N1 вели дека вртоглавицата не е болест, туку знак за болест.
„Многу е почеста отколку што се мисли или очекува. Според некои проценки, околу пет проценти од пациентите во клиниките за општа медицина се жалат на некаква форма на нарушување на рамнотежата. Можеби најпрецизниот опис се наоѓа во самиот корен на зборот вртоглавица (глаголот vertere значи вртење). Иако луѓето ги опишуваат своите тегоби на различни начини: занесување, пропаѓање, заматување во главата, нестабилност, чувство како да се пијани...“, наведува д-р Милиќевиќ.
Во најширока смисла, болестите кои предизвикуваат вртоглавица може да се поделат на болести на срцето и крвните садови, болести на мозокот и нервното ткиво и болести на т.н. на центарот за рамнотежа сместен во внатрешното уво. Вртоглавицата може да биде прв знак за некои сериозни и смртоносни болести, но и безопасен знак за некои лесни и минливи болести, посочува тој.
„Центарот за рамнотежа се наоѓа во внатрешното уво, каде што се наоѓа и центарот за слух. Поради нивната важност, тие се опкружени со најтврдата коска во нашето тело. Како и другите периферни сетила, чувството за рамнотежа има свои анатомски делови и свои болести. Се состои од коскено и мембранозен дел и во форма наликува на круна. Тоа е со големина на таблета аспирин. Сензорните клетки ‘пливаат’ во посебна течност, која е филтрирана цереброспинална течност. На површината на овие сетилни клетки се наоѓаат отолити, познати во јавноста како кристали“, објаснува докторот.
Д-р Милиќевиќ додава дека секој од деловите на балансниот центар може да се разболи на различни начини.
„Ако, на пример, има голема акумулација на течност во внатрешното уво, се јавува болест наречена Мениерова болест, именувана по научникот кој прв ја опишал. Болеста се карактеризира со три типични знаци: зуење во увото, чувство на запушеност во увото и вртоглавица“, вели тој.
Тој додава дека болеста има непозната причина, трае неколку часа и поминува сама по себе, за да се повтори.
„Невозможно е да се процени колку често ќе се повторуваат нападите. Доколку нападите се толку чести што сериозно го нарушуваат приватниот и професионалниот живот, третманот, односно прекинувањето на нападите на вртоглавица се прави со инјектирање на некои ототоксични антибиотици во увото. Лошата страна на овој третман е што покрај уништувањето на центарот за рамнотежа и престанокот на вртоглавицата, доаѓа и целосно губење на слухот на тоа уво“, вели д-р Милиќевиќ.
Уште една болест на внатрешното уво е доста добро позната во јавноста – воспаление или оштетување на самиот нерв за рамнотежа.
„Болеста започнува драматично со гадење, повраќање, вртоглавица. Пациентот понекогаш е врзан за кревет седум дена и мора да прими инфузиона терапија. Обично, целосно закрепнување се случува по еден месец. Како најчеста причина за оваа болест се споменуваат вирусите“, нагласува докторот.
Поместувањето на отолитите или кристалите од лежиштето доведува и до вртоглавица, која понекогаш е толку силна што пациентот може да падне и да се повреди, истакнува д-р Милиќевиќ.
„Болеста се карактеризира со напад на вртоглавица при вртење на главата, најчесто во кревет. Се третира со местење на кристалите со таканаречени маневри. Прво, мора да се одреди во која насока и кој канал е засегнат. Има посебен маневар за секоја страна и секој канал“, објаснува тој.
Терапијата за вртоглавица зависи од причината.
„Ако причината е, на пример, густата крв, тогаш терапијата ќе биде од хематолог. Во случај на болести на центарот за рамнотежа, терапијата обично се спроведува со комбинација на кортикостероиди и бетахистин. Во случај на болест на кристали, т.н маневри за репозиционирање“, вели д-р Срѓан Милиќевиќ.