Германија беше погодена од големи поплави летото 2002 година. Ангела Меркел тогаш беше нов претседател на Христијанско-демократската унија (CDU), која кандидатурата за канцелар му ја препушти на шефот на CDU и долгогодишен баварски премиер Едмунд Штојбер, чија задача беше да го отстрани социјалдемократот Герхард Шредер од канцеларската позиција по само еден мандат. Германија тогаш имаше економски проблеми, Штојбер се претстави како економски покомпетентен кандидат и водеше на анкетите.
Но, кога дојде поплавата, Шредер се покажа како одличен менаџер за кризи и не се двоумеше да оди во гумени чизми во поплавените подрачја придружен со ТВ-камери, па ситуацијата набрзо се смени и Германците одлучија да му дадат уште еден мандат на актуелниот канцелар. Поразот на Штојбер го отвори патот на Ангела Меркел да се кандидира за канцелар во име на CDU и CSU на предвремените избори во 2005 година и на крајот да го победи Шредер.
Сличности со поплавата од 2002 година
16 години подоцна, Германија е повторно погодена од поплави, овојпат многу попоразителни од порано, поплави што германските медиуми, кои инаку не сакаат да претеруваат, ги нарекуваат „поплава на векот“ (Jahrhundertflut). Меркел ги одработува последните месеци од нејзиниот четврти и последен мандат како канцелар, а однесувањето на политичарите во поплавата повторно е пресвртница за политичката иднина на Германија, која закажа избори за Бундестагот на есен.
Der Spiegel тоа вака го формулираше: „Можеби на крајот на тековната изборна кампања во Германија, кандидатите ќе бидат прашани: Каде бевте во четвртокот, на 15 јули?“, додавајќи дека тој четврток беше денот кога започна вистинската кампања. „Ден по невремето, по поплавата“, драматично известува Der Spiegel.
Германските медиуми прецизно ги забележаа првите реакции на кандидатите за канцелар на вестите за поплавите.
Реакции на кандидатите за канцелар за поплавите
Во четвртокот, Армин Лашет, кандидат за канцелар на десноцентристичката Христијанско-демократска унија (CDU), ги посети градот Хаген и градот Алтона, каде се појави во гумени чизми на поплавена улица и вети брза помош.
Олаф Шолц, кандидат на левицата на Социјалдемократската партија (SPD), беше на годишен одмор во областа Алгу на Алпите. Тој го прекина одморот и отпатува во Бад Ноенахр-Ахрвајлер во областа на катастрофата, каде што повика на поголеми мерки за заштита на климата.
Аналена Баербок, кандидатот на Зелената партија, исто така беше на одмор, но нејзината партија одби да каже каде точно. Таа издаде соопштение за јавноста во кое повика на брза, не бирократска помош, а портпаролката објави дека кандидатката се враќа дома порано од одмор.
Досега изборната кампања се фокусираше на тоа дали кандидатката за канцелар на Зелените има плагијаторски делови од нејзината книга и други не толку клучни теми, па затоа поплавите ги вратија климатските промени и нејзините последици на сцената како клучно политичко прашање.
Зелените бараат централизирано управување со катастрофи
„Секој што сака да продолжи со дискусијата за поглавја и биографии, по сликите од поплавената долина на Ар, по десетици мртви, исчезнати и уништени животи, по сликите од германските погодени области, ќе мора да се праша дали можеби го изгубил паметот. Кампањата се преуредува сила каква што може да создаде само природата“, заклучи Der Spiegel.
Во едно интервју, кандидатката за канцелар на Зелените, Аналена Баербок, повика на трансфер на дополнителни овластувања на сојузната влада. „За таа цел, Федералната канцеларија за цивилна заштита и помош при катастрофи мора да биде опремена со функција на централна канцеларија како што ја знаеме во полициската работа на Федералната канцеларија за криминалистичка полиција“, изјави Баербок за Der Spiegel. Општинските мерки за адаптација на климата и поддршката за климатските штети во Германија досега беа „недоволно изложени и недоволно финансирани“, критикувајќи и предлагајќи инвестиции на федералната и државната влада, меѓу другото, во проширување на канализационите системи и дигитално следење на нивото на водата.
Срам за Армин Лашет
Кандидатот за канцелар на Зелените одеднаш изгледа многу посериозно од ривалот Лашет од CDU, кој беше снимен како се однесува несоодветно за време на посетата на погодената област.
Имено, додека германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер даваше изјава за медиумите, зборувајќи за тоа како да им се помогне на жртвите, Лашет коментираше со својата придружба и другите политичари од CDU во позадина, па се смееше како да кажува шеги додека околу него имаше пост-апокалиптични сцени и стотици загинати.
Германската јавност реагираше многу негативно на ваквото однесување на Лашет, што се толкуваше како непочитување на жртвите и уште еден доказ дека не постои човечки и политички формат за канцеларот кој ќе ја наследи Ангела Меркел. Се чини дека Германците не сакаат да се разделат од Меркел, која е единствената која знае како да реагира на вистински начин во криза.
Зидојче цајтунг коментира дека Лашет сега се занимава со „управување со кризи“, но првенствено со сопствена кампања за канцеларството, на што значително му наштетило неговото релаксирано однесување на местото на катастрофата.
Државничкото држење на Ангела Меркел
На Лашет нема да му биде лесно, меѓу другото, да го подобри својот имиџ, затоа што го споредуваат со Меркел, која се најде на проштално патување во САД на почетокот на поплавите. Канцеларката ја испрати првата утешна порака до нејзините граѓани од САД, а потоа го прекина патувањето и порано се врати во Германија, каде што веднаш излезе на терен.
Меркел ги обиколи погодените области во друштво на премиерот на Рајнска област-Пфалц, Малу Дрејер, а нивната слика како се држат фатени под раце стана еден од симболите на поплавите, што сугерира дека заедно можеме да поминеме низ такви природни катастрофи.
„Збирот на сите настани на кои сме сведоци на Германија и силата со која се случуваат, сугерираат дека ова има врска со климатските промени“, им рече Меркел на граѓаните за време на посетата на општината Аденау.
„Мораме да брзаме, мора да бидеме побрзи во борбата против климатските промени“, изјави германскиот канцелар пред новинарите. „Гледаме со каква сила може да дејствува природата“, рече Меркел.
Германските медиуми ја споредуваат величествената, но и симпатична реакција на Меркел со несмасното претање на Лашет, што не изгледа добро за кандидатот на демохристијаните. Меркел дополнително заработи симпатии во јавноста кога побара од новинар на таблоидот Bild да престане да зборува додека премиерот Дреер одговараше на прашање на граѓанин на прес-конференција.
Поплавата стана политичка тема број еден
Поплавата стана политичка тема број еден во Германија, што значи дека некој ќе профитира политички во сето ова, а некој ќе изгуби.
Се дискутираше и за најдобриот начин да се предупредат граѓаните за претстојната катастрофа и колку да се потпреме на интернетот доколку се снема струја и ако невреме ги уништи предавателите и мрежата.
Според Армин Шустер, претседател на Сојузната канцеларија за цивилна заштита и помош од катастрофи, Германија не треба да се потпира единствено на дигиталните системи за да предупреди на катастрофи. „Ова не е вистинскиот начин, бидејќи овие предупредувања во случај на прекин на електрична енергија или нарушување на мобилните мрежи не се доволни“, рече Шустер на јавното радио Deutschlandfunk.
Потребна е комбинација на уреди за предупредување за различни методи. „И затоа сакаме да ја вратиме старата добра сирена“, рече тој.
Шустер ги отфрли критиките дека предупредувањата не функционираат добро. „Инфраструктурата за предупредување не е наш проблем, туку колку чувствително реагираат властите и населението на тие предупредувања“, рече тој.
Лутина кај јавноста
Сепак, тоа не го замолкна гневот на јавноста и медиумите. Скоро 200 лица загинаа, многу куќи и инфраструктура беа уништени, а расправата за сирените за алармирање едноставно не е на ниво на катастрофата што ја снајде Германија. Најкритикувани се министерот за внатрешни работи Зехофер, кој рече дека сегашниот систем на заштита е добар, и Лашет, кој се смета за недораснат на ситуацијата.
Затоа, не е изненадувачки тонот со кој баварскиот премиер Маркус Содер, кој има одличен популистички нерв, ѝ се обрати на јавноста. И тој ја насочува кампањата кон темата климатски промени.
Во интервју за ARD, Содер повика на „климатски пресврт“ за Германија. Тој ги опиша поплавите како „аларм за будење“ и додаде дека „заштитата на климата не е идеолошко прашање, туку прашање на разум и етика“.
„Станува збор за посилна заштита на татковината и разгледување на каков свет сакаме да им пренесеме на децата и внуците“, рече Содер.
Сето ова сугерира дека поплавите и последиците ќе бидат главно политичко прашање во Германија во следните месеци. Расчистувањето и реконструкцијата допрва треба да започнат, а последната всушност ќе биде првиот голем предизвик за новата влада, што треба да дојде по есенските избори.
