Депортирањето на Новак Ѓоковиќ од Австралија можеби е само почеток на неговите неволји, а најголемиот спонзор на српската тениска ѕвезда сега вели дека сака да ги „прегледа“ настаните во изминатите две недели.
34-годишниот тенисер, кој заработи 30 милиони американски долари во спонзорски договори во 2021 година според Forbes, сега се соочува со неизвесна иднина ако не може да се натпреварува на други Грен слем турнири, вклучувајќи ги Ролан Гарос, Вимблдон и УС Опен, како резултат на тоа што не е вакциниран против COVID-19.
Некои експерти за спонзорство предупредија дека брендовите може да бидат принудени да се дистанцираат од Ѓоковиќ доколку тој стане „заштитно лице на антиваксерите“. Други велат дека целата ситуација е многу поедноставна.
„Покрај прашањата на перцепција и асоцијација и она што благо се нарекува ‘поларизација’, овие договори се преполни со клаузули за учество“, напиша извршниот уредник на Sports Illustrated, Џон Вертхајм на Twitter.
„Која е вашата вредност за Lacoste или Peugeot ако не играте на Ролан Гарос?“
Вертхајм сподели и пример за клаузула за раскинување од договор за спонзорство на спортисти.
Тој гласи: „Ако во кое било време, според мислењето на спонзорот, спортистот стане предмет на омаловажување, презир или скандал што влијае на имиџот или добрата волја на спортистот, тогаш Компанијата може, по писмено известување до спортистот, веднаш да го суспендира или раскине овој Договор и Услугите на спортистот според ова, како дополнение на сите други права и правни лекови кои спонзорот може да ги има според ова или според законот или во рамнотежа“.
Lacoste, францускиот гигант за облека, чиј договор со Ѓоковиќ се проценува на 9,5 милиони долари, во понеделникот го прекина молкот.
„Што е можно поскоро, ќе бидеме во контакт со Новак Ѓоковиќ за да ги разгледаме настаните што го придружуваа неговото присуство во Австралија“, велат од Lacoste во соопштението.
„Им посакуваме на сите одличен турнир и им благодариме на организаторите за сите нивни напори да обезбедат турнирот да се одржи во добри услови за играчите, персоналот и гледачите.“
Другите големи спонзори, вклучувајќи го францускиот производител на автомобили Peugeot и јапонскиот бренд за спортска облека Asics, допрва треба да ја коментираат сагата.
Швајцарскиот производител на часовници Hublot, кој потпиша контакт со Ѓоковиќ минатата година, се чини дека стои зад него.
„Новак Ѓоковиќ е самостоен човек“, изјави портпаролката за AFP во неделата. „Не можеме да ги коментираме неговите одлуки. Hublot ќе го продолжи своето партнерство со светскиот број еден во тенисот.“
Австриската банка Raiffeisen беше поизразена, потсетувајќи дека нејзиното партнерство датира „многу пред известувањето за вакциналниот статус на Новак Ѓоковиќ или неговото учество на Австралија опен“.
„Како спонзор, внимателно ја следиме тековната ситуација“, се вели во соопштението.
Светскиот рекет број еден требаше да игра во Мелбурн во понеделникот вечерта, бидејќи го бркаше рекордниот 21. Грен слем за мажи.
Наместо тоа, Ѓоковиќ беше драматично депортиран откако ја загуби речиси двонеделната правна битка за неговиот статус на вакцинација.
Тој ја напушти Австралија со лет на Emirates за Дубаи, пристигнувајќи дома во српскиот главен град Белград подоцна во понеделникот.
Австралискиот министер за имиграција Алекс Хок рече дека иако прифатил дека неодамнешната инфекција на Ѓоковиќ со COVID-19 значи дека тој претставува „незначителен ризик за оние околу него“, тој ја откажал визата на тениската ѕвезда бидејќи „некои го сметаат за талисман на антиваксерската заедница“.
Ѓоковиќ во изјавата рече дека е „екстремно разочаран“ откако Федералниот суд едногласно го потврди откажувањето на неговата виза поради јавниот ред.
„Ја почитувам пресудата на Судот и ќе соработувам со релевантните органи во врска со моето заминување од Австралија“, рече тој.
„Непријатно ми е што фокусот на изминатите недели беше на мене и се надевам дека сите сега ќе можеме да се фокусираме на играта и турнирот што ги сакам. Би сакал да им посакам на играчите, официјалните лица на турнирот, персоналот, волонтерите и навивачите сѐ најдобро за турнирот“.
Ѓоковиќ беше 46-ти најплатен спортист во светот во 2021 година и заработи повеќе од 150 милиони долари (208 милиони долари) за време на неговата кариера на теренот.
Сепак, тој приход сè уште заостанува зад неговите современици.
Роџер Федерер и Серена Вилијамс заработија 90 милиони долари, односно 40 милиони долари соодветно во 2021 година. Јапонката Наоми Осака привлече 55 милиони долари.
Претседателот на SCG Cricket, Нил Максвел, ветеран менаџер за спортски таленти повеќе од две децении, изјави за news.com.au дека не очекувал спонзорите на Ѓоковиќ да си заминат, но се согласува дека неговиот бренд е „оцрнет“.
Максвел вели дека спонзорите секогаш сакале да избегнуваат „политички прашања“.
„Заземањето јавна позиција за политички прашања може да го фрагментира вашиот сопствен пазар“, рече тој. „Прашањето за Ѓоковиќ се претвори во сага на вакцинирани наспроти невакцинирани.“
Марсел Нобил, основачот на Superbrands и консултантската компанија Brand Council, изјави за британски Telegraph дека спонзорствата на Ѓоковиќ би можеле да бидат загрозени доколку тој прифати да биде прикажан како „заштитно лице на антиваксерите“.
Патрик Рише, професор по спортска економија на Универзитетот Вашингтон во американскиот град Сент Луис, изјави за AFP дека и покрај неговиот успех на теренот, има „еден впечаток дека можеби тој не е толку допадлив како Федерер или Рафаел Надал“.
Тој рече дека признавањето на Ѓоковиќ дека не се изолирал и покрај позитивниот тест во декември, дополнително го доведе во прашање неговиот карактер.
„Значи, секоја компанија што можеби се двоумеше дали да соработува со него, овој конкретен инцидент само ќе го подгрее аргументот да избере да не работи со него, барем во блиска иднина“, рече проф. Рише.
„Жално е бидејќи тој е на прагот да го постави рекордот за Грен слем победи. Нормално, кога некој ќе го достигне овој статус, ќе помислите дека ќе има можности за одобрување, но не гледам дека ќе се појават на краток рок“.
Џош Шварц, шеф на маркетинг спортисти во американската агенција Pivot, рече дека имиџот на Србинот „ќе биде нарушен поради оваа ситуација, бидејќи повеќето играчи кои играат на овој турнир се вакцинирани и ги почитувале правилата“.
„Тоа е комплицирана ситуација“, рече тој. „Законски, немаше никаков прекршок.“
Шварц вели дека не видел постоечки партнери да ги прекршуваат своите договори среде криза или дури веднаш потоа.
„Како потрошувачи, имаме многу слаба меморија“, вели Џо Фаворито, специјалист за спортски маркетинг кој предава на Универзитетот Колумбија во САД.
„Ги сакаме хероите и негативците и сакаме да гледаме како луѓето ги надминуваат тешкотиите. Ако Новак Ѓоковиќ се врати, каде било, тоа ќе биде на врвот на сето тоа, бидејќи тој не прекршил ниту еден закон. Ова е само негово лично мислење. Тоа во никој случај не го намалува она што тој го направи на терените“.
