Луѓето со крвна група А имаат поголема веројатност да доживеат мозочен удар пред 60-тата година во споредба со луѓето со други крвни групи, покажуваат истражувањата.
Крвните групи ја опишуваат богатата разновидност на хемикалии на површината на нашите црвени крвни зрнца. Меѓу најпознатите се оние наречени А и Б, кои можат да бидат присутни заедно како АБ, поединечно како А или Б или воопшто да не се присутни како 0, пишува Science Alert.
Дури и во овие главни крвни групи, постојат суптилни варијации кои произлегуваат од мутации во одговорните гени. Во една студија објавена минатата година, истражувачите по геномика открија јасна врска помеѓу генот на подмножеството А1 и раниот мозочен удар.
Истражувачите здружија податоци од 48 генетски студии, кои опфатија приближно 17.000 луѓе со мозочен удар и речиси 600.000 контролни лица без мозочен удар. Сите учесници беа на возраст од 18 до 59 години.
Пребарувањето ширум геномот откри две локации силно поврзани со претходниот ризик од мозочен удар. Еден одговара на местото каде што се наоѓаат гените за крвната група.
Друга анализа на специфични типови гени на крвната група потоа откри дека луѓето чии гени се кодирани за варијацијата на типот А имале 16 отсто поголеми шанси да доживеат мозочен удар пред 60-тата година, во споредба со популацијата на другите крвни групи. За оние со генот од групата 01, ризикот бил помал за 12 проценти.
Сепак, истражувачите забележаа дека дополнителниот ризик од мозочен удар кај луѓето со крвна група А е мал, така што нема потреба од дополнителна претпазливост или скрининг во оваа група.
„Сè уште не знаеме зошто крвната група А би претставувала поголем ризик“, вели постариот автор и васкуларен невролог Стивен Китнер од Универзитетот во Мериленд.
„Но, тоа веројатно има врска со факторите на згрутчување на крвта, како што се тромбоцитите и клетките што ги обложуваат крвните садови, како и други циркулирачки протеини, кои играат улога во развојот на згрутчување на крвта“, додаде тој.
Иако наодите на студијата може да изгледаат алармантни, ајде да ги ставиме во контекст. Секоја година во САД, нешто помалку од 800.000 луѓе имаат мозочен удар. Повеќето од нив, околу три од четири, се јавуваат кај луѓе на возраст над 65 години, со ризици кои се удвојуваат секоја деценија по 55-тата година.
Исто така, луѓето вклучени во студијата живееле во Северна Америка, Европа, Јапонија, Пакистан и Австралија, а луѓето со неевропско потекло сочинуваат само 35 отсто од учесниците. Идните студии со поразновиден примерок би можеле да помогнат да се разјасни значењето на резултатите.
„Јасно е дека ни требаат повеќе последователни студии за да ги разјасниме механизмите на зголемен ризик од мозочен удар“, рече Китнер.
Друг клучен наод на студијата дојде од споредувањето на луѓето кои имале мозочен удар пред 60-тата година од животот со оние кои имале мозочен удар после 60-тата година. За ова, истражувачите користеле збир на податоци од околу 9.300 луѓе на возраст над 60 години кои имале мозочен удар и околу 25.000 луѓе од контролната група на возраст над 60 години кои немале мозочен удар.
Тие откриле дека зголемениот ризик од мозочен удар кај крвната група А станал незначителен кај групата со доцен почеток, што укажува на тоа дека мозочните удари кои се јавуваат на рана возраст може да имаат различен механизам во споредба со оние што се случуваат подоцна.
Мозочните удари кај помладите луѓе се со помала веројатност да бидат предизвикани од масни наслаги во артериите (процес наречен атеросклероза) и поверојатно да бидат предизвикани од фактори поврзани со формирање на згрутчување, велат авторите.
Студијата, исто така, покажа дека луѓето со крвна група Б имаат околу 11 проценти поголема веројатност да доживеат мозочен удар во споредба со контролите што не се мозочни, без оглед на нивната возраст. Претходните студии покажуваат дека делот од геномот што ја кодира крвната група, наречен „АБО локус“, е поврзан со калцификацијата на коронарните артерии, која го ограничува протокот на крв и срцев удар.
Генетската секвенца за крвните групи А и Б е исто така поврзана со малку поголем ризик од згрутчување на крвта во вените, наречена венска тромбоза.
