Ненадејното ширење на новиот сој на коронавирус доведе до воведување строги мерки во областите каде што живеат милиони луѓе, како и забрани за празнични собири во Англија, Шкотска и Велс, а многу земји исто така забранија летови од Обединетото Кралство.
Како новиот сој стана најраспространета форма на вирус во делови од Англија за само неколку месеци?
Британската влада соопшти дека е „умерено“ сигурна дека овој сој на вирусот се шири побрзо, но истражувањата се во рана фаза и многу прашања остануваат неодговорени.
Постојат три причини зошто овој сој привлекува внимание:
- Брзо ги заменува другите верзии на вирусот,
- Мутацијата се наоѓа на дел од вирусот што е веројатно многу важен,
- Некои од овие мутации, во лабораториски услови покажаа поголема способност да ги заразат клетките.
Ова се причини зошто вирусот може брзо да се шири. Сепак, научниците сè уште не можат да бидат целосно сигурни. Исто така е можно новиот сој да стане доминантен бидејќи се најде „на вистинското место во вистинско време“ - како во Лондон, каде до неодамна не беа на сила најстрогите антипандемиски мерки.
„Потребни се лабораториски истражувања, но дали сме подготвени да чекаме со недели или месеци? Веројатно не во овие околности“, вели професорот Ник Ломан, пренесува BBC.
Новиот сој првпат беше регистриран во септември. Во ноември, една четвртина од потврдените случаи во Велика Британија беа заразени со новиот сој на коронавирус, а бројката порасна на скоро две третини до средината на декември.
Математичарите се обидоа да утврдат колку е заразен новиот сој, но наидоа на проблем кога требаше да се утврди колку мутација на вирусот е одговорна за ширење на инфекцијата, а колку однесувањето на луѓето.
Британскиот премиер Борис Џонсон тврди дека новиот сој може да се прошири и до 70 проценти побрзо, што може да го зголеми бројот R (кој покажува дали се шири пандемијата или не) за 0,4.
Д-р Ерик Волц од Универзитетот во Лондон во петокот одржа презентација, велејќи дека е сè уште рано да се утврди точниот процент.
„Од она што го видовме досега, се шири многу брзо, побрзо од кога било, но важно е да продолжиме да го следиме“, рече д-р Волц.
Научниците, чии трудови сè уште не се објавени, дадоа проценки за BBC кои беа значително повисоки или пониски од 70 проценти.
Професорот Џонатан Бол, вирусолог на Универзитетот во Нотингем, сепак е повнимателен во своите проценки.
„Количината на докази во јавниот домен е недоволна за да се извлечат цврсти заклучоци за зголемено пренесување на вирусот“, рече Бол.
Се смета дека новиот сој на вирусот потекнува од пациент од Велика Британија или е увезен од земја што има послаба способност да следи мутации.
Новиот сој може да се најде низ целото Обединето Кралство, освен во Северна Ирска, но фокусот е во Лондон и во југоисточните и источните краишта на Англија. На остатокот од островот не е забележано поголемо зголемување на бројот на заразени лица.
Податоците од Nextstrain, кој ги следи генетските кодови од вирусни примероци, покажуваат дека случаите пријавени во Данска и Австрија се увезени од Велика Британија. Случаи заразени со новиот сој се забележани и во Холандија. Сличен сој што се појави во Јужна Африка дели некои од мутациите, но засега се чини дека не се поврзани.
Да. Вирусот што првично беше регистриран во Вухан не е истиот вирус што се наоѓа на повеќето места низ светот.
Мутацијата D614G се појави во Европа во февруари и стана глобално доминантна форма на вирусот.
Вториот сој, наречен A222V, се прошири и во Европа, веројатно поради туристите кои летуваа во Шпанија.
Првичната анализа на новиот сој откри 17 потенцијално важни промени во вирусот.
Една од мутациите, наречена N501Y, овозможува вирусот полесно да влезе во клетката.
Втората мутација, H69/V70, која веќе неколку пати се појави, меѓу другото и во случај на инфицирани куни, во лабораториски услови ја зголемува инфективноста на вирусот за двапати, рече проф. Рави Гупта од Универзитетот Кембриџ.
Студиите во кои тој учествувал покажуваат дека оваа мутација го намалува и влијанието на антителата од крвта на пациентите.
„Рапидно се забрзува, тоа ја загрижува владата, нè загрижува нас, повеќето научници се загрижени“, рече проф. Гупта за BBC.
Овој сој има невообичаено голем број мутации.
Најверојатно објаснување е дека се појавил кај пациент со ослабен имунолошки систем кој не бил во можност да го победи вирусот.
Сепак, самото зголемување на бројот на трансмисии е доволно за да се создадат проблеми за болниците. Доколку новата варијанта се прошири побрзо, повеќе луѓе ќе имаат потреба од болничко лекување.
Речиси сигурно да, барем засега.
Сите три водечки вакцини напаѓаат различни делови на вирусот, затоа, без оглед на мутираниот дел од вирусот, вакцината сепак ќе биде ефикасна.
„Но, ако се појават нови мутации, тогаш треба да почнеме да се грижиме“, вели проф. Гупта.
„Вирусот е на потенцијален пат да стане отпорен на вакцината, ги направи првите чекори кон тоа“, додаде тој.
Во презентацијата што ја даде во петокот, проф. Дејвид Робертсон од Универзитетот во Глазгов заклучи: „Вирусот најверојатно ќе создаде мутанти кои ќе бидат отпорни на вакцината“.
Ова ќе нè доведе во ситуација слична на онаа што ја имаме со грипот, каде што вакцините треба редовно да се прилагодуваат. За среќа, со вакцините што ги имаме во моментов, ова не треба да претставува голем проблем, заклучува BBC.
