Според британските научници, земање антибиотици и антимикробната отпорност (AMR) може да се спореди со двонасочна улица меѓу животните и луѓето.
Антимикробна отпорност е способност на микроорганизмите да развијат отпорност на антимикробни лекови кои досега се користеле во лекувањето.
Новото истражување открива дека употребата на антибиотици кај животни како говеда, свињи и кокошки е поврзана со антимикробна отпорност кај луѓето, а употребата на антибиотици кај луѓето е поврзана со отпорност на микроорганизми кај животните.
Експертите од целиот свет се решени да го забават растот на антимикробната отпорност, делумно поттикната од непотребното препишување и употреба на антибиотици.
AMR се јавува кога бактериите, вирусите, габите и паразитите мутираат и повеќе не реагираат на лековите, вклучително и антибиотиците, наменети за нивно лекување.
Поради ова, некои болести тешко се лекуваат и лечат, а истовремено се зголемува ризикот од нивно ширење, што може да резултира со потешки форми на болеста и на крајот смрт на пациентот.
Истражувачите велат дека резултатите од студијата укажуваат на итна потреба да се најде стратегија за борба против ширењето на антимикробната резистенција, фокусирајќи се на социјалниот развој и намалувањето на глобалната сиромаштија и воведување многу построги правила кога станува збор за употреба и препишување антибиотици.
Конфликтни приоритети
„AMR е ‘незгоден проблем’ затоа што се соочуваме со спротивставени приоритети меѓу сложената мрежа на засегнати страни“, рече Касим Алел, главен автор на студијата и соработник во Одделот за истражување на епидемиологијата на заразни болести на Лондонската школа за хигиена и тропска медицина (LSHTM).
„Одлучувачите, како и претставниците на локалните власти, треба да преземат решителен, вкрстено дисциплинарен пристап кон видот на надзор и контрола на AMR, кој не би бил ограничен исклучиво на луѓето, со цел да се постигнат подобри здравствени резултати на глобално ниво“, верува Алел.
Антимикробната отпорност е голема закана за глобалното здравје, а податоците покажуваат дека отпорните бактерии се одговорни за 1,27 милиони смртни случаи во 2019 година.
Зголемената побарувачка за храна и производи од животинско потекло, како и сложените и меѓусебно поврзани социо-економски и еколошки фактори, придонесуваат за овој проблем.
Неправилната употреба на лекови, кои се однесуваат на антибиотици, антивирусни и антигабични средства, е клучен двигател на ширењето на антимикробната резистенција.
Како дел од новата студија, меѓународен тим на истражувачи, вклучително и оние од Лондонската школа за хигиена и тропска медицина, ја истражуваа поврзаноста помеѓу глобалната потрошувачка на антибиотици и стапката на антимикробна отпорност кај луѓето и животните што се користат во производството на храна од 2018 година.
Тие, исто така, го земаа предвид влијанието на социо-економските, здравствените и еколошките фактори на ризик.
Антибиотиците дадени на животни се поврзани со поголем ризик од AMR кај луѓето
Нивните наоди сугерираат дека поголемата употреба на антибиотици во производството на храна е поврзана со зголемени стапки на AMR кај животните, додека зголемената употреба на антибиотици кај луѓето исто така го зголемува ризикот од AMR кај човечката популација.
Студијата исто така покажа дека давањето антибиотици на животните кои произведуваат храна е поврзано со поголем ризик од AMR кога тие се изложени на болести кои ги погодуваат луѓето, што Светската здравствена организација го идентификуваше како клучен проблем.
Во исто време, почестата употреба на антибиотици кај човечката популација го зголемува ризикот од антимикробна отпорност кај животните.
Иако помала потрошувачка на антибиотици е забележана во земјите со низок и среден приход, особено во Азија (Бангладеш, Кина и Индија), тие имаат највисока стапка на AMR меѓу животните што произведуваат храна.
Податоците сугерираат дека земањето антибиотици може да биде секундарен фактор на ризик за ширење на АМР во одредени делови од светот, велат научниците.
Социо-економските фактори како што се нееднаквоста на приходите или стапката на смртност поради лошата хигиена или срцеви проблеми се исто така одговорни за повисоката стапка на AMR кај луѓето.
Одговорните треба да донесат построги прописи за употреба на антибиотици
Лејт Јакоб, еден од авторите на студијата од Факултетот за инфективни и тропски болести на LSHTM, смета дека забележаната „двонасочност во потрошувачката на антибиотици и отпорност на антибиотици кај луѓето и добитокот, откриена со новата анализа, нуди нови можности за ублажување на таквите отпор“.
„Брзата акција е клучна за решавање на нешто што брзо стана една од најголемите закани за глобалното здравје за кратко време“, вели Јакоб.
„Предлагаме одговорните во блиска иднина да донесат построги политики и регулативи кога станува збор за употреба и препишување антибиотици за животни и луѓе и дека, особено во земјите каде што е забележан најголем отпор, транспарентност, отчетност и одлучување се подобрени“.
Резултатите од студијата беа објавени во списанието The Lancet Planetary Health.
