Продажбата на е-автомобили во Европа повторно запира, особено во Германија, каде што е укината државната поддршка. Од друга страна, во Кина има сè повеќе вакви автомобили, иако причината за тоа не е само добриот пазар, пишува во анализата на DW.
Некаде пред Божиќ, дури и оние Германци кои имаа намера да купат електричен автомобил беа принудени повторно да размислат за својата одлука. Поради проблеми со државниот буџет, укината е државната поддршка за купување електронски автомобили за граѓаните, која изнесуваше неколку илјади евра. Неколку месеци претходно Владата веќе ја откажа програмата за оваа поддршка за компаниите.
Некои компании не беа особено загрижени за ова. Од неколку компании за рент-а-кар се слуша дека сакаат да се ослободат од е-возилата бидејќи ретко кој ги бара. Сè уште е тешко да се најде место за полнење на батеријата и сè е премногу комплицирано. Според податоците на Здружението на европски производители на автомобили, сето тоа предизвикало слаба продажба на е-автомобили, во Германија нивната продажба паднала за 48% во декември, а во цела ЕУ за 17%.
Патрик Шауфус од консултантската фирма McKinsey смета дека раст на продажбата нема да има ниту во 2024 година и дека може да биде поинаку само во следните години, доколку се појават нови и подостапни модели.
Мајк Тиндал, кој ја следи автомобилската индустрија за HSBC, истакнува дека всушност растот на продажбата на е-автомобили минатата година бил „прилично силен“, но ова непобитно забавување може да се должи и на преголемите очекувања за брзината на проширување на пазар за вакви возила.
Сепак, укинувањето на државната поддршка го враќа вниманието на основниот проблем во продажбата на е-автомобилите: нивната цена е сè уште висока, а попустите на производителите во неколку европски земји не помагаат многу за привлекување нови клиенти. Тиндал истакнува дека првите купувачи на електрични возила и онака биле побогати луѓе - тоа може да се види од самите електрични возила на улиците во Европа.
„Но, сега допирате до потрошувачи кои се многу почувствителни на трошоците и, со оглед на сегашните цени на е-автомобилите, веројатно малку повеќе не сакаат да се променат“, вели експертот на HSBC.
Обичниот потрошувач забележал нешто друго, падот на цената на половните е-автомобили е далеку поголем од падот на цената на обичните. Тука е, од една страна, техничкиот проблем со бројот на циклуси на полнење на батеријата, кој е еден од најскапите делови на е-автомобилот, но и технолошкиот развој, при што старите батерии од пред пет или повеќе години не можат да се спореди со денешниот.
Ова е веќе сериозен аргумент за некој што очекува да купи нов со приходите од продажбата на стариот, а Тиндал посочува дека инфраструктурата на точките за полнење на е-автомобилите сè уште е недоволна. Но, тој додава дека сите овие недостатоци на крајот ќе исчезнат, но ќе бидат потребни уште неколку години.
Кога станува збор за европските производители на автомобили, нема дилеми: „Цврсто сме убедени дека иднината ќе биде електрична и решително се движиме во насока на транзиција во мобилноста“, вели портпаролот на концернот Volkswagen. И тие се подготвени и за огромни инвестиции: минатиот март беше објавено дека VW ќе инвестира 180 милијарди евра во следните четири години, а над две третини од тие пари ќе одат за развој на електрификација и дигитализација.
Германскиот производител сака 80% од возилата што се продаваат во Европа да бидат електрични до 2030 година, а 55% во САД. Бидејќи VW минатата година ја зголеми продажбата на своите електрични возила за 21%. И иако смета дека ќе биде предизвик да се помине оваа година поради укинувањето на државните субвенции, VW објави дека податоците за продажбата од 2023 година покажуваат дека се на добар пат.
Мајк Тиндал тврди дека слично размислуваат и другите европски производители, како Stellantis (Peugeot, Fiat и Opel), но дека клучното прашање е профитабилноста на вакво возило. Допрва треба да балансираат меѓу прифатливата цена и профитот што ќе го остварат, а стравот им е уште поголем со оглед на развојот на пазарот во изминатите месеци и завршувањето на државните субвенции.
Колку и да заглавува пазарот на е-автомобили во Европа, се чини дека ништо не може да го запре кинескиот пазар. Тоа го призна и Volkswagen, кој само во 2023 година потроши 5 милијарди долари за да се бори против конкурентите како американската Tesla или кинескиот BYD на најголемиот пазар на патнички возила во светот.
Тој кинески производител продаде 526.000 електрични возила само во последниот квартал од 2023 година, со што го престигна Tesla на светската ранг-листа. И додека германските производители се жалат на пад на продажбата, BYD ја зголеми продажбата за 70% во декември со цела палета на нови возила, од мали патнички автомобили до градски и меѓуградски електрични автобуси.
За Патрик Шауфус од McKinsey, клучното прашање овде е цената: „Во Европа, е-автомобилите обично се 15 до 20% поскапи од автомобилите со обични мотори, во Кина разликата е само 10% и многу кинески е-автомобили се веќе поевтини отколку слични од Европа“.
Но, овој економски експерт предупредува: „Кинескиот пазар на е-возила не е здрав пазар. Има цела низа производители кои прават фантастични производи, но многу малку од нив заработуваат пари од нив“, објаснува Шауфус.
Затоа што кинеската држава по правило е барем косопственик, а директивата е: да се прошири и да се освои пазарот, додека економската исплатливост на производството е секундарен фактор.
Европските производители следат друга логика: „Тие се обидуваат да победат врз основа на квалитетот и брендот. И според мене, ќе ви одземе многу време. Ви требаат многу длабоки џебови - затоа, и профит за да го финансирате. И треба трпение“.
Од Volkswagen исто така велат дека Кинезите нема да го освојат европскиот пазар само со ниски цени: „Странските производители во Европа исто така треба да ги прифатат особеностите на овој пазар. А конкурентите од Кина не можат да ги нудат своите возила таму толку агресивно и евтино како во Кина. "
Но, трката е веќе во тек, според Volkswagen, и не е прва во која германскиот производител не бил поразен. „Тоа е исто како кога излегоа автомобили од Јапонија и Кореја“, вели портпаролот на VW.
