Луѓето со пониски когнитивни способности значително потешко и побавно се одлучуваат за вакцинација, покажа голема студија спроведена на над 700.000 луѓе во Шведска.
Резултатите се покажаа веродостојни дури и откако научниците контролираа голем број други фактори кои можеа да влијаат на одлуките на луѓето. Потврдени се и преку споредби меѓу близнаци.
Авторите во воведот истакнуваат дека резултатите од студијата сугерираат дека сложеноста на одлуката за вакцинација може да им отежне на поединците со пониски когнитивни способности да ги разберат придобивките од вакцинацијата. Оттаму препорачуваат политиките за вакцинација да бидат што поедноставни и охрабрувачки. Како ефикасна мерка предлагаат автоматско, неселективно нарачување на сите пациенти за вакцинација, иако тоа е доброволно.
Во воведот на студијата, тимот посочува дека примарната алатка на политиката за ставање крај на пандемијата на COVID-19 во повеќето западни земји е да се постигнат високи стапки на вакцинација што е можно побрзо.
Но, додека многу поединци со ентузијазам ја искористија можноста да се вакцинираат, други беа побавни, а значителен број се воздржаа да се вакцинираат, ставајќи се себеси и другите на непотребен ризик од тешка инфекција со COVID-19. Ова сугерира дека пристапот „една големина одговара на сите“ во кој стратегиите за промоција на вакцинацијата се засноваат на информации, како што е усвоен од многу земји, бил ефикасен бидејќи генерално резултирал со високи и брзи стапки на вакцинација кај голем дел од населението. Сепак, тоа исто така сугерира дека бил неефикасен за помал, но сепак значителен дел од населението, истакнуваат истражувачите.
Треба да се има предвид дека во Шведска се вакцинирани дури 81,1% од населението, а во Хрватска, на пример, само 58%.
Истражувањата покажаа дека когнитивните способности се поврзани со поволните социјални околности, што пак е поврзано со подобро здравје. Но, авторите истакнуваат дека психолозите веруваат дека постои директна врска помеѓу когнитивните способности и однесувањето поврзано со здравјето.
Аргументот во прилог на ова е дека многу здравствени одлуки што ги носат поединците бараат когнитивен напор бидејќи тие вклучуваат обработка на сложени информации. Токму оваа директна врска се обидоа да ја воспостават научниците во новата студија.
Кога станува збор за вакцинацијата против COVID-19, треба да се одмерат неколку предности и недостатоци, кои не е лесно да се проценат. Тие вклучуваат, меѓу другото, ризикот од инфекција, ризикот од последици од болеста, ризикот од несакани ефекти од вакцината, придобивките од вакцинацијата за другите и потенцијалните придобивки од чекањето за повеќе информации.
Истражувањата покажаа дека когнитивните способности се позитивно поврзани со различни форми на однесување поврзано со здравјето во областите на превенција, заштита и грижа. Имено, пониските оценки на тестовите за когнитивните способности постојано се поврзуваат со поголема инциденца на болести и прерана смрт, што вклучува и COVID-19.
Студиите спроведени пред почетокот на вакцинацијата против COVID-19 или многу рано во кампањата за вакцинација покажаа дека луѓето со повисоки когнитивни способности имаат попозитивен став кон вакцинацијата во споредба со луѓето со пониски когнитивни способности.
Во една нова студија, авторите анализираа како когнитивните способности се поврзани со тоа дали поединците се вакцинирани против COVID-19 и дали поедноставувањето на одлуката за вакцинација преку обезбедување однапред закажани состаноци за вакцинација (политика за автоматско вклучување) може да ги ублажи разликите во вакцинацијата однесување.
За да го постигнат ова, истражувачите користеле шведски податоци за 750.381 мажи и 2.703 жени на возраст од 42 до 59 години во 2021 година. Информациите за нивните вакцини против COVID-19 се поврзани со нивните резултати на когнитивните тестови што ги направиле на околу 18-годишна возраст како дел од задолжителната воена регрутација во Шведска за мажи и доброволна за жени. Резултатите од тестот се рангираат на скала каде што минимумот е означен со 1, максимумот со 9, а просекот со 5.
Резултатите од студијата покажаа дека когнитивните способности се позитивно поврзани со брзата вакцинација против COVID-19, во период од 360 дена по почетокот на кампањата за вакцинација.
На пример, во групата со највисоки резултати на когнитивните способности, стапката на вакцинација од 80% била постигната по 50 дена, а во групата со најниски по 180 дена.
Покрај тоа, истражувањето покажа дека врската е исклучително робусна, односно дека останала силна дури и кога научниците ја спровеле анализата на примерок од 3.375 пара близнаци за да ги контролираат можните збунувачки фактори, односно да потврдат дека врската не е предизвикани од социо-економски карактеристики, како што се образованието, приходите, брачниот статус, родителството итн.
Бидејќи близнаците доживуваат слична средина во утробата, споделуваат родители и воспитување, обично одат во исто училиште и се под влијание на истите врснички групи додека растат, нивното вклучување во студијата го исклучува можното влијание на бројни социо-економски фактори.
Конечно, авторите ги оценија регионалните политики во Шведска во однос на употребата на однапред закажани термини за вакцинација, односно автоматско случајно поканување на сите пациенти да се вакцинираат, без оглед на нивната изразена подготвеност да се вакцинираат. Поедноставно кажано, сите пациенти добија автоматски покани да дојдат и да се вакцинираат, иако нивната одлука дали да го сторат тоа или не остана доброволна.
Резултатите покажаа дека ваквата едноставна политика значително го зголеми прифаќањето на вакцинацијата, особено кај луѓето со пониски когнитивни способности, така што тие речиси се изедначија со стапката на вакцинација на лицата со високи когнитивни способности кои не биле подложени на таква политика.
Авторите заклучуваат дека, имајќи предвид дека луѓето со пониски когнитивни способности се релативно поранливи на многу здравствени ризици, вклучително и инфекција со COVID-19, таквата политика најверојатно ќе резултира со големи придобивки за таа група.
Нивните наоди, исто така, имплицираат дека пандемијата веројатно би завршила порано, со помалку изгубени животи и помали трошоци за општеството, доколку сите се вакцинирале толку брзо како и луѓето со високи когнитивни способности.
