На рускиот претседател Владимир Путин му истекува времето и тој тоа го знае.
Во меѓувреме, продолжува неговото бомбастично шоу - објавувајќи ја анексијата на украинските територии во петокот, Путин изјави дека Луганск, Донецк, Запорожје и Херсон засекогаш ќе станат дел од Русија. Тој брза да прогласи победа и да ги зацементира малите добивки и да бара мир, играјќи опасна политичка игра, без оглед на фанфарите во Москва, пишува CNN.
Тој ја повика Украина веднаш да го прекине огнот и да седне на преговарачка маса, но додаде: „Нема да преговараме за изборот на народот. Тоа е решено. Русија нема тоа да го издаде“. Путин прави сè да го сокрие тоа, но ја губи војната во Украина. Тоа е видливо за сите.
Тоа го гледа и Андреј Кортунов, кој го предводи рускиот Совет за меѓународни работи во Москва: „Претседателот Путин сака да стави крај на целата оваа работа што е можно поскоро“.
Неодамнешната мобилизација на Путин од 300.000 војници нема да може толку брзо да ги смени неговите загуби на бојното поле и може да има контраефект во самата Русија, ставајќи го во опасна политичка позиција. Според официјалните податоци од ЕУ, Грузија и Казахстан, околу 220.000 Руси побегнале преку нивните граници откако беше објавена делумната мобилизација. ЕУ соопшти дека нивниот број - скоро 66.000 - претставува зголемување за повеќе од 30 проценти во однос на претходната недела.
Независните руски медиуми, повикувајќи се на разузнавачката и безбедносната служба на ФСБ, односно обновената руска КГБ, проценуваат дека вкупниот егзодус е уште поголем. Се вели дека повеќе военоспособни мажи ја напуштиле земјата по прогласувањето на мобилизацијата - 261.000 - отколку што се бореле во војната досега - помеѓу 160.000 и 190.000.
CNN не може да ги потврди руските бројки, но колоните од 40 километри на границата со Грузија и премините кон Казахстан и Финска зборуваат за реакцијата и ја зајакнуваат перцепцијата дека Путин погрешно го проценува руското расположение.
Кортунов вели дека не знае што се случува во Кремљ, но го разбира расположението на јавноста поради огромните трошоци и жртви од војната: „Многу луѓе можеби ќе почнат да поставуваат прашања, зошто влеговме во овој хаос? Зошто изгубивме толку многу луѓе?"
Според Кортунов, логичната опција на Путин е да прогласи победа и да излезе по негови услови. Но, за тоа му треба значајно достигнување на теренот: „Русија не може едноставно да каже дека мисијата е завршена. Треба да има нешто што може да се претстави пред јавноста како победа“.
И ова е логиката што Путин изгледа ја следи потврдувајќи ги лажните референдуми во украинските региони Луганск, Донецк, Запорожје и Керсон и ги прогласува за дел од Русија.
Истото сценарио следеше и при анексијата на Крим во 2014 година, а сега, како и тогаш, се заканува со нуклеарни напади доколку Украина, со поддршка на западните сојузници, се обиде да ги врати анектираните територии.
Минатата недела американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан изјави за NBC дека Вашингтон ќе одговори одлучно доколку Русија употреби нуклеарно оружје против Украина и јасно ѝ стави до знаење на Москва со какви катастрофални последици ќе се соочи.
Западните лидери нагласија и дека нема да ги признаат споменатите региони како дел од руската територија.
Американскиот претседател Џо Бајден изјави дека потезите на Москва немаат легитимитет, додавајќи дека Вашингтон ќе продолжи да ги почитува меѓународно признаените граници на Украина. Европската Унија соопшти дека никогаш нема да ја признае нелегалната анексија на Кремљ и го опиша потегот како ново кршење на независноста, суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина.
Има малку ново во она што го прави Путин, така што неговите потези се, ако ништо друго, предвидливи и затоа полесни за анализа.
Курт Вокер, кој беше американски амбасадор во НАТО и специјален претставник на САД во Украина за време на поранешниот претседател Доналд Трамп, верува дека Путин можеби се подготвува за мир: „Мислам дека тој мора да мавта со нуклеарно оружје, да упатува секакви закани кон Европа и потоа да рече, во ред, ајде да преговараме за решение. И дозволете ми да го задржам она што веќе го презедов“. Фиона Хил, која советуваше тројца американски претседатели за националната безбедност за Русија, исто така мисли дека Путин можеби се обидува да ја заврши приказната: „Тој чувствува дека ја изгубил иницијативата и сега се обидува да излезе од војната на ист начин како што влезе во тоа. Играјќи главна улога и осмислување на услови за какви било преговори“.
Ако овие анализи се точни, тие многу одат кон објаснување што се случи под Балтичкото Море во понеделникот. И данските и шведските сеизмолози забележаа експлозивни ударни бранови во близина на морското дно. Првиот околу 2 часот по полноќ по локално време, со магнитуда 2,3, а потоа повторно околу 19 часот, со магнитуда 2,1.
За неколку часа беше откриено дека има жуборења во морето, Данците и Германците испратија воени бродови да ја обезбедат областа, а Норвешка ја засили безбедноста околу своите нафтени и гасни постројки.
Досега се откриени најмалку четири истекувања во руските гасоводи Северен поток 1 и 2, од кои секоја на површината наликува на котел што врие, најголем е во дијаметар од еден километар и заедно исфрлаат индустриски количества отровни стакленички гасови во атмосферата.
Европските безбедносни претставници во последните денови забележаа бродови на руската морнарица во областа. НАТО ја опиша штетата како намерен, непромислен и неодговорен чин на саботажа.
Русија ја отфрла одговорноста и вели дека започнала сопствена истрага. Но, поранешниот шеф на ЦИА, Џон Бренан, рече дека Русија има експертиза да предизвика ваква штета: „Сите знаци укажуваат на некаква саботажа. Овие цевководи се длабоки околу 70 метри, а Русија има способност да постави експлозивни направи долж овие цевки“.
Анализата на Бренан покажува дека Русија е најверојатниот виновник за саботажата и дека Путин најверојатно се обидува да испрати порака до Европа дека Русија може да стигне надвор од границите на Украина. Па кој знае што би можел да направи следно. Северен поток 2 никогаш не беше оперативен, а Северен поток 1 беше затворен од Путин додека Европа се обидуваше да го надополни снабдувањето со гас пред зимата, отфрлајќи ги барањата за руски испораки и барајќи алтернативни добавувачи.
Саботирањето на гасоводот Северен поток би можело, според Хил, да биде последното коцкање на Путин, така што нема враќање назад по прашањето за гасот. Ова ја спречува Европа да продолжи да создава резерви на гас за зимата. Значи она што го прави Путин е фрлање апсолутно сите адути на она што се случува сега.
Друг фактор што го забрзува размислувањето на Путин може да биде приближувањето на зимата. Ниту Наполеон ниту Хитлер не можеа да ја освојат Москва бидејќи линиите за снабдување низ Украина беа премногу долги и изложени во зима. Вокер вели дека Путин сега е под притисок од она што историски ја спаси Русија: „Овојпат Русија треба да се грижи за снабдувањето, обидувајќи се да ги задржи своите сили во Украина. Ќе биде многу тешко оваа зима. Така одеднаш, Поради сите овие фактори, тајмингот на Путин се влоши“.
Заклучокот, истакнува Хил, е дека ова е резултат на тоа што Украина ја презема иницијативата на бојното поле, а Путин ја губи, па затоа се обидува да се прилагоди на околностите, да преземе одговорност и да ја искористи секоја предност. Никој не знае што навистина се случува во умот на Путин. Кортунов се сомнева дека Путин ќе биде подготвен на компромис надвор од неговите услови за мир: „Тој нема да ги прифати условите на Украина или на Западот, иако треба да биде подготвен за одреден степен на флексибилност. Не знаеме колку е подготвен да попушти“.
Според Хил, Путин сака да преговара со Бајден и неговите сојузници, но не и со Украина: „Тој во основа вели дека сега ќе треба да преговараме со него и да бараме мир. А тоа значи да се признае ситуацијата на теренот во Украина . По неуспехот во лицето на западното воено единство што ја поддржува Украина, се чини дека Путин е подготвен дипломатски да ја тестира решеноста на Западот, обидувајќи се да ги подели западните сојузници околу мировните услови.
Вокер очекува Путин прво да им се обрати на Франција и Германија: „Веројатно ќе им каже како да ја завршат оваа војна, како ќе ги заштити своите територии по секоја цена, користејќи ги сите потребни средства и ќе ги повика да извршат притисок врз Украинците да се населат“.
Ако ова е планот на Путин, тоа би можело да се покаже како негова најголема стратешка погрешна пресметка досега. Западот не е заинтересиран Путин да остане на власт - ова го изјави американскиот секретар за одбрана Лојд Остин летово - а уште помалку да ја разочара Украина по сите нејзини страдања.
Путин знае дека е напикан во тесно, но се чини дека не сфаќа колку мал простор има. И тоа, се разбира, е најзагрижувачката работа - дали тој навистина е подготвен да ги исполни своите нуклеарни закани? Војната во Украина можеби влезе во нова фаза, а Путин може да биде турнат до ѕид, но крајот на конфликтот можеби е уште далеку.
