Демонтирањето на Меѓународната вселенска станица (ISS) би можело да биде најголемиот проект во историјата на човештвото, пишува Interesting Engineering.
ISS беше во фаза на дизајнирање помеѓу 1984 и 1993 година, проследено со производство на неговите сегменти низ САД, Канада, Јапонија и Европа кон крајот на 80-тите. Сепак, се очекува наскоро вселенската станица да биде „пензионирана“, но тоа воопшто нема да биде евтино.
Во јануари минатата година, американската вселенска агенција НАСА ги објави плановите да ја прекине употребата на ISS и издаде соопштение за планот за транзиција. Администрацијата на претседателот Џо Бајден се обврза да го продолжи времетраењето на операциите на ISS до 2030 година, но цената ќе биде околу 1 милијарда долари, особено поради целта да се избегне зависност од руски ракети и вселенски летала.
Продолжувањето на животниот век на ISS има за цел да ги искористи научните, образовните и технолошките придобивки на станицата, а истовремено да го олесни развојот на комерцијални дестинации и пазари за успешна вселенска економија.
Сепак, постојат многу причини за прекинување на операциите на ISS, меѓу кои и староста на станицата од речиси три децении и предизвиците поврзани со застарената инфраструктура.
Абењето и раскинувањето на деловите во суровите услови на вселената претставува потешкотии во одржувањето и одржливоста, но и финансиските размислувања одиграа улога. Одржувањето на ISS носи значителни оперативни трошоци кои се зголемуваат како што старее станицата, што го прави финансиски товар кога е соодветно одржуван.
НАСА очекува да потроши милијарда долари за да избегне потпирање на руски вселенски возила.
„Крајот на ISS се очекува на почетокот на следната деценија, но тоа веќе се покажува како деликатна работа за воздушното инженерство и меѓународната дипломатија“, според Scientific American.
Се разгледуваа различни решенија за елиминирање на станицата, а едно од оние што се издвојува е подигнување на ISS во орбита каде што целосно ќе ја напушти атмосферата на Земјата. Сепак, оставањето на станицата во „орбитата на гробиштата“ би претставувало ризик од оштетување на сателитот.
„Не сакате да ја оставите во орбитата. Иако е убаво да ја гледаме како музеј, таа сепак ќе се расипе и ќе се распадне“, вели астрофизичарот Џонатан Мекдауел.
Експертите на НАСА веруваат дека најбезбедниот метод е всушност да се деорбитира и да се урне во ретко населениот регион на Пацификот за да се минимизира потенцијалната штета. Сепак, ова е исто така тешка задача бидејќи ISS се движи со голема брзина и нејзината „земјена траекторија“ постојано се менува додека планетата ротира.
Колку подолго ISS паѓа низ атмосферата, толку поголемо ќе биде полето со отпад, а со тоа ќе се зголеми и ризикот од оштетување на Земјата.
