Сигурно барем еднаш во животот сте се запрашале „зошто токму денеска врне дож“.
На прв поглед се чини дека нема ништо чудно во тоа - дождот е појава од водената пареа во облаците која кондензира и паѓа на земјата. Меѓутоа, работите се посложени од тоа - ако детално се погледне што сѐ треба да се случи во атмосферата за да заврне дожд, би можеле оваа појава да ја сметаме и за чудо.
Дождовните капки, се разбира, паѓаат на тлото поради земјината гравитација, исто како и сите други тела во гравитациското поле. Но, зошто дождовните капки од некои облаци паѓаат, додека од други облаци остануваат во воздухот? Што ги држи облаците толку високо на небото и што им се случува кога ќе паднат на земјата?
Иако често така се претставува, облаците не се сочинети од водена пареа, односно облаците не се само вода во гасовита состојба. Облаците се сочинети од вода во течна состојба - тоа се огромни кластери од екстремно ситни капки.
Водената пареа се подигнува од тлото благодарение на тоа што водените површини, мали и големи, непрестајно испаруваат. На некоја височина, поради вертикалните воздушни струења, промената на притисокот, одржувањето на температурата и адијабатските процеси, пареата кондензира и се претвора во капки вода. Притоа треба да се знае дека воздухот насекаде околу нас нема иста густина, ниту е подеднакво заситен со водена переа.
Кога влажноста на воздухот ќе достигне 100%, тоа значи дека пареата се претворила во капки. Тогаш зборуваме за облак.
Капките во облакот имаат пречник од околу 0,01 мм, што е екстремно малку, така што обичната кондензација на водена пареа никогаш нема да предизвика дожд. Гравитацијата би ги повлекла капките на тлото, но поради вертикалните воздушни струења, а пред сѐ поради отпорот на воздухот, тие нема да паднат.
Тоа е така бидејќи капките имаат премали димензии за да го совладаат отпорот на воздухот. Всушност, капките во облаците се толку мали што се однесуваат како да се заковани на небото, иако гравитацијата делува на нив. За да паднат и да се претворат во дожд, мора значително да пораснат - конкретно, околу 50 пати. Од клапкина перспектива, тоа е како еден човек одеднаш да нарасне и да се претвори во Емпаер Стејт Билдинг. Доколку би имале свест, облачните капки таму горе веројатно би сметале дека дождот е тотално невозможна појава.
Меѓутоа, густината на капките во облаците е голема и доаѓа до нивно спојување. Тогаш капките обично се разредуваат, така што при паѓањето ги има помеѓу 100 и 1.000 на метар кубен.
Ова всушност ретко се случува, тогаш кога во облакот ќе дојде до нагло движење и мешање на капките вода кои меѓусебно се спојуваат и стануваат сѐ поголеми, доволно големи за да го совладаат воздушното струење.
Тогаш почнува да врне.
