Во понеделник, 1 јули, ротирачкото претседателство ќе го преземе Унгарија, претседавање кое ќе се следи многу повнимателно од вообичаено со оглед на политиката што Будимпешта ја спроведува во последните години, што е причина за нејзината изолација во ЕУ.
Во следните шест месеци, со Советот на ЕУ ќе претседава Унгарија, под провокативниот слоган „Make Europe Great Again“, (MEGA), позајмен од поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој победи на изборите во 2016 година под слоганот „Make America Great Again (MAGA).
Унгарскиот премиер Виктор Орбан е ко-основач на Алијансата на млади демократи (Фидес), антикомунистичка партија основана во 1988 година, која се залагаше за пазарна економија, европска интеграција, отфрлање на тоталитаризмот и прифаќање на западните вредности. Во 1995 година, беше додадено оригиналното полно име на партијата - Унгарска граѓанска партија, а во 2003 година беше променето во Унгарска граѓанска алијанса.
Орбан првпат беше премиер од 1998 до 2002 година, по што беше осум години во опозиција. Тој повторно дојде на власт во 2010 година и оттогаш до денес стана апсолутен господар на политичкиот живот во својата земја. За разлика од неговите почетоци кога се залагаше за либералните западни вредности, денес тој има репутација на голем борец против тие вредности и против „отуѓената бирократија на Брисел“.
Партијата Фидес ја напушти централно-десничарската Европска народна партија во 2021 година, откако и се заканија со исклучување од групата. Тој денеска се обидува да формира нов репрезентативен клуб во Европскиот парламент со екстремно десничарските партии.
Орбан одржува добри односи со Кина и Русија и во последните две години со блокади го забавува донесувањето одлуки во ЕУ за помошта за Украина. Тој ги обвинува ЕУ и центристичките партии во Европскиот парламент дека се залагаат за „војна, миграција и стагнација, наместо за мир, ред и развој“.
„Европските бирократи континуирано испраќаат народни пари во Украина, додека санкциите ги осакатија европските компании, ја поттикнаа инфлацијата и фрлија милиони граѓани во неволја“, изјави неодамна Орбан во интервју за унгарските медиуми.
Будимпешта се противи на неодамна усвоениот пакт за миграција и повикува на „рационална дискусија“ за политиката на ЕУ кон руската војна во Украина. „Не е доволно да се истакне дека Владимир Путин не смее да победи“, изјави неодамна Орбан.
И додека Орбан продолжува со својата антиевропска реторика, неговиот министер за европски прашања и постојаното претставништво во ЕУ најавуваат дека ќе бидат неутрални и „чесни посредници“ за време на претседавањето, што е вообичаено однесување на ротирачките претседателства.
„Можеме да покажеме насока, да иницираме разговори, но секогаш ќе дејствуваме како чесни посредници“, изјави унгарскиот министер за европски прашања Јанош Бока, презентирајќи ја програмата на претседателството.
„Ова ќе биде претседателство како и секое друго. Ќе бидеме чесни посредници, искрено ќе соработуваме со членките и институциите на ЕУ“, изјави унгарскиот амбасадор во ЕУ, Балинт Одор.
Унгарија во својата програма за претседавање истакна неколку приоритети - зајакнување на конкурентноста на европската економија, зајакнување на одбранбената индустрија, склучување договори за партнерство со трети земји за заштита на надворешните граници и решавање на причините за миграцијата, забрзување на процесот на проширување кон Западен Балкан. зајакнување на кохезијата и земјоделската политика и решавање на демографските предизвици.
Унгарското претседателство со Советот на ЕУ доаѓа во период на конституирање на ново раководство во европските институции, во кое ротирачкото претседателство не игра голема улога.
Унгарија го презема претседавањето од Белгија, која во изминатите шест месеци успеа да затвори над 60 законски предлози, меѓу кои и пактот за миграција и азил, новите фискални правила, законот за обновување на природата, за кои земјите-членки не можеа да се договорат. за долго време.
За овој успех на законодавен фронт веројатно придонесе и претстојното унгарско претседателство, бидејќи членките на ЕУ брзаа да направат што е можно поголем дел од работата, плашејќи се од блокадите на кои Будимпешта се навикна.
За време на белгиското претседателство, ЕУ успеа да најде консензус за нова финансиска поддршка за Украина, вклучително и од замрзнатите руски средства. Официјално беа отворени пристапните преговори со Украина и Молдавија, беа усвоени 13-тиот и 14-тиот пакет санкции против Русија.
