На светските берзи цените на акциите паднаа минатата недела, вторa по ред, бидејќи централните банки во светот ги зголемуваат каматните стапки за да ја ограничат високата инфлација, што може да го забави закрепнувањето на економиите.
На Волстрит минатата недела Dow Jones падна за 0,8 отсто на 34.451 поен, додека S&P 500 падна за 2,1 отсто на 4.392 поени, а индексот Nasdaq за 2,6 отсто на 13.351 поени.
Остриот пад на S&P 500 и Nasdaq се должи на зголемените приноси на американските државни обврзници, што не е во корист на технолошкиот и другите сектори засновани на раст.
Во последните недели пазарот беше под притисок поради високата инфлација во САД и стравувањата дека американската централна банка Федералните резерви ќе ги зголеми клучните каматни стапки поагресивно од очекуваното.
Во вторникот беше објавено дека потрошувачките цени во САД пораснале за 8,5 отсто во март во споредба со истиот месец минатата година, што е највисока стапка на инфлација од 1981 година.
За да ја ограничи инфлацијата, ФЕД ги зголеми каматните стапки за прв пат од 2018 година, за 0,25 процентни поени, во март, и најверојатно ќе ги зголеми за дополнителни 0,50 процентни поени веќе во мај.
Записниците од неодамнешната седница на ФЕД покажаа дека може да има агресивни зголемувања на каматните стапки во наредните месеци и дека е постигнат начелен договор дека билансите на ФЕД, кои пораснаа за неколку илјади милијарди долари во борбата против кризата со корона , треба да се намали за 95 милијарди долари месечно.
И многу други централни банки во светот ги зголемуваат каматните стапки, па сосема е јасно дека периодот на евтини пари заврши.
Канадската централна банка минатата недела ја зголеми основната каматна стапка за 0,50 процентни поени, на 1 процент.
Монетарните власти на Нов Зеланд, исто така, ги зголемија каматните стапки за 0,50 процентни поени, што е најголем пораст во повеќе од две децении.
Централната банка на Јужна Кореја, пак, ги зголеми каматните стапки за 0,25 процентни поени, на 1,50 отсто, што е највисоко ниво од 2019 година.
Централната банка на Сингапур исто така ја заостри монетарната политика, трет пат во последните шест месеци.
Инвеститорите во наредните недели ќе се фокусираат и на деловните резултати на американските компании, бидејќи започна сезоната за објавување извештаи за првиот квартал.
Но, почетокот не е многу импресивен. Повеќето од 34-те компании кои досега објавија извештаи оствариле поголема заработка од очекуваното, но тој раст е скромен.
Претходно оваа недела, аналитичарите во анкетата на Reuters процениле дека заработката на компаниите и банките од индексот S&P 500 ќе се зголеми за 6,1 отсто во првиот квартал во однос на истиот период минатата година, а сега се очекува раст од 6,3 отсто.
Тоа ќе биде значително забавување на растот на платите, бидејќи во претходниот квартал порасна за повеќе од 30 проценти на годишно ниво.
„Постојат голем број причини за загриженост. Деловните резултати на компаниите се измешани, што, заедно со загриженоста за високата инфлација и агресивната ФЕД, ги натера инвеститорите да продаваат пред продолжениот викенд“, рече Рајан Детрик, стратег во LPL Financial.
И на повеќето европски берзи цените на акциите паднаа минатата недела. Лондонски FTSE индекс падна за 0,7 отсто, на 7.616 поени, а франкфуртски DAX 0,85 отсто, на 14.163 поени. Но, парискиот CAC зајакна за 0,6 отсто, на 6.589 поени.
Поблагиот пад на европските берзи во споредба со Волстрит се должи на воздржаноста на Европската централна банка (ECB) за заострување на монетарната политика, за разлика од ФЕД која најавува агресивно зголемување на каматните стапки.
Претседателката на ECB, Кристин Лагард, во четвртокот, по редовниот состанок на лидерите на банката, рече дека нема јасна временска рамка кога ЕЦБ би можела да почне да ги зголемува каматните стапки и дека може да поминат неколку недели, па дури и месеци откако централната банка ќе ги откаже стимулативните програми за третиот квартал.
На берзата во Токио, пак, индексот Nikkei минатата недела порасна за 0,4 отсто, на 27.093 поени, бидејќи јапонската централна банка, очигледно, има намера да води стимулативна монетарна политика уште некое време.