Полистиренот е една од најчестите форми на пластика. Се користи во материјали за пакување, прибор за еднократна употреба, опаковки за ЦД-а... Често го гледаме во форма на експандирана пена, позната како стиропор.
Проблемот е што не е лесно да се рециклира и повеќето полистирен завршува на депониите или во океаните, каде што претставува закана за морскиот живот.
Но, сега научниците од Универзитетот во Квинсленд во Австралија открија дека суперцрви, односно ларвите на црвот Zophobas morio, сакаат да го јадат овој материјал, а нивните цревни ензими би можеле да бидат решение за повисоки нивоа на рециклирање на полистирен, пишува Science Alert.
Може да преживеат дури и ако се хранат само со стиропор
Зоологот Крис Ринке изјави за АФП дека претходните истражувања покажале дека ситните восочни црви и брашнари (кои исто така се ларви од инсекти) покажуваат тенденција да консумираат пластика и дека затоа претпоставувале дека дури и поголемите црви можат да бидат дополнително поефикасни.
Имено, суперцрвите растат и до пет сантиметри и се одгледуваат како храна за влекачи и птици или дури и за луѓе во земји како Тајланд и Мексико. Ринке и неговите колеги чувале суперцрви три недели на различни диети. На некои им дадоа стиропор, на некои трици, а на други ништо.
„Откривме дека суперцрвите можат да преживеат дури и ако се хранат само со стиропор, дури и добиваат тежина во споредба со контролната група која гладува, што укажува на тоа дека овие црви можат да добијат енергија со јадење полистирен“, рече тој.
Проблем - таквата диета негативно влијае на здравјето на црвите
Иако суперцрвите одгледани на полистирен го завршија својот животен циклус со претворање во кожурци, а потоа во бубачки, тестовите покажаа дека има губење на микробната разновидност во нивните црева и појава на потенцијални патогени. Ова значи дека иако овие инсекти можат да преживеат на полистирен, тоа всушност не е нивна природна храна и полистиренот лошо влијае на нивното здравје.
Затоа, научниците направија анализа на микробите во нивните црева за да откријат кои ензими во гените се вклучени во разградувањето на пластиката.
Резултатите од ова истражување може да се применат на два начина. Една од нив е да се додаде биоотпад на суперцрвите, покрај полистирен, што позитивно би се одразило на нивното здравје. Друг начин е да се направат растенија за рециклирање кои го имитираат варењето на ларвите, односно прво да ја разградат пластиката, а потоа да ја „варат“ преку бактериски ензими.
„На крајот на краиштата, би сакале да ги извадиме суперцрвите од процесот“, вели Ринке.
Студијата Insights into plastic biodegradation: community composition and functional capabilities of the superworm (Zophobas morio) microbiome in styrofoam feeding trials беше објавена во списанието Microbial Genomics.