Русија соработува со Србија во кампањи за дезинформација и сајбер напади против балканските земји кои ја поддржуваат Украина, предупреди косовскиот премиер.
Албин Курти, прозападниот водач на малата земја која се отцепи од Србија по војната 1998/1999 година, рече дека Кремљ ги користи своите врски со Белград за да ги разгори постоечките тензии во поранешна Југославија. Косово обезбеди воена помош за Украина, вклучувајќи минофрлачки гранати и оклопни возила, и е дел од мултинационалната коалиција за деминирање.
Донесе и резолуција за сместување до 5.000 украински бегалци и им забрани на руските државјани да влезат во Косово. Огромно украинско знаме е истакнато во центарот на главниот град Приштина, пишува The Times.
„На Балканот имаме мала Русија, а тоа е Србија. Кога Русија ја нападна Украина, Србија веднаш застана на нејзина страна. Следното утро српските таблоиди тврдеа дека Украина ја нападнала Русија. Тие ја покажуваат својата поддршка со руски знамиња и Z знак, кој осамна и на северот на Косово“, рече Курти.
Косово е претежно етнички Албанци, но има и српско малцинство, главно концентрирано на север, долж границата со Србија. Многумина во таа заедница не ја признаваат независноста на Косово и наместо тоа ја поддржуваат владата во Белград, која директно ги финансира и поддржува тамошните политичари и групи.
Ова резултираше со неколку насилни инциденти во изминатите 18 месеци. Тензиите почнаа да растат во декември 2022 година, кога косовските Срби поставија блокади на патиштата во близина на српската граница. Во мај 2023 година, мировниците на НАТО беа повредени за време на насилните протести во истата област. Најсериозниот инцидент се случи во септември, кога триесетина вооружени напаѓачи се забарикадираа во манастир во Бањска, што заврши со престрелка во која загинаа четири лица, меѓу кои и еден косовски полицаец. И напаѓачите и оружјето што го користеа - вклучително и RPG и беспилотни летала - дојдоа од Србија.
Дезинформациите се уште еден фронт. Вестите на српски јазик ги опишаа настаните на северот како испровоцирани од владата во Приштина. Курти верува дека целта на операцијата Бањска била да се предизвика престрелка со косовските безбедносни сили во српскиот православен манастир од 14 век, а потоа да се прикаже како верски напад.
„Количеството на лажни вести од север е без преседан. Конкретно против мене, но и против Ненад Рашиќ (министерот за заедници и враќање, кој е етнички Србин, оп.а.). Нивната главна цел се Србите кои се интегрираат во Косово“, рече Курти.
Истражувањето на Националниот демократски институт на Косово, непрофитна организација финансирана од САД, Програмата за развој на ОН и Pikasa Analytics, фирма за мониторинг на медиумите, во периодот од јануари 2022 до ноември минатата година покажа дека цел биле и жените, особено политичарки чии кредибилитети се поткопуваа со координирани кампањи за дезинформација.
Мимоза Кусари-Лила, косовска парламентарна претставничка која неколку пати ги менуваше партиите, беше изложена на злоупотреба од сексуална природа во наслови кои гласеа: „Кусари-Лила беше сечија“. Албулена Хаџиу, министерката за правда, беше предмет на написи во кои се тврди дека жените треба да бидат домаќинки и да не се вклучени во „машките“ работи на политиката. Вјоса Османи, претседателката на Косово и првата жена на таа позиција, беше претставена како марионета на Курти. Коментарите на ваквите стории на социјалните мрежи се полни со мизогинска и честопати насилна и заканувачки реторика. Некои други политичарки беа нападнати поради несогласување со нивните машки колеги во парламентот.
Истрагата објавена овој месец од Балканската истражувачка мрежа покажа дека Русија изградила мрежа на бизнисмени, политичари и медиумски организации на Балканот од почетокот на инвазијата на Украина, кога многу земји во регионот презедоа чекори за блокирање на руските медиумски канали.
Политичките сиви зони останати од југословенската војна нудат лесни решенија. Покрај северно Косово, во Босна има и етнички српски регион, Република Српска, чиј лидер е исто така близок со Путин. Црна Гора, последната поранешна југословенска република која се отцепи од Србија во 2006 година, претрпе обид за државен удар поддржан од Русија против нејзината прозападна влада во 2016 година.
Кремљ сега користи дезинформации на Балканот не само за да ги дестабилизира и онака кревките демократии во регионот, туку и да повлече лажни паралели помеѓу војната во Украина и бомбардирањето на НАТО на Белград во 1999 година во екот на војната во Косово.
Ова бомбардирање продолжува да поттикнува длабоки антизападни чувства во Србија, а конфликтот во Косово останува жариште на дезинформации. „Балканска линија“, руско-српски игран филм од 2019 година, ја прикажува руската војска како брза кон аеродромот во Приштина за да спречи да падне во рацете на криминалните банди. Во реалноста, руските војници накратко го окупираа аеродромот како одмазда за тоа што Москва беше изоставена од мировниот договор.
Сајбер војната е исто така загрижувачка, рече Курти. На почетокот на мај, косовската влада претрпе голем дистрибуиран напад за одбивање на услуги на клучните системи (форма на сајбер напад кој се обидува да преоптовари и урне систем), кој ги оневозможи официјалните веб-страници околу еден час, за кој се верува дека спроведена од руски хакери.
